SİYASAL YARGI SAYISAL VERİLERLE RAPORLAŞTIRILDI

Köln merkezli olarak kurulup faaliyetlerini devam ettiren Cross Border Jurists Derneği tarafından kurulan Hukuksuzlukları Araştırma ve Analiz Kurulu (HAAK), Türk yargısının, son zamanlarda vermiş olduğu kararların hangi motivasyonla verildiğini anlamamıza yardımcı olacak bir rapor yayınladı.

Raporda çok önemli verilere ve tespitlere yer verildi.

İşte rapor:

 

HAAK

HUKUKSUZLUKLARI ARAŞTIRMA VE ANALİZ KURULU (HAAK) DÖNEM RAPORU

 (EKİM 2021- TEMMUZ 2022)

I. HUKUKSUZLUKLARI ARAŞTIRMA VE ANALİZ KURULU (HAAK) HAKKINDA

Cross Border Jurists (CBJ), Türkiye`de hâkim olan hukuk dışı ortama tanıklık etmiş, hukuk araçsallaştırılarak inşa edilen hukuksuzluk sürecinin mağduru olmuş ya da yaşananlarla ilgili doğrudan veya dolaylı bilgi ve tecrübeye sahip hukukçular (yargı mensubu, avukat veya akademisyenler) tarafından 2021 yılında kurulmuş bir sivil toplum örgütüdür.

Dernek bünyesinde 10 Ekim 2021 tarihinde, bu çerçevede faaliyette bulunmak üzere, alanında uzman hukukçulardan oluşan “Hukuksuzlukları Araştırma ve Analiz Kurulu”nu (HAAK) oluşturmuştur.

HAAK, gerek açık kaynaklardan temin ettiği bilgi ve belgeler çerçevesinde ve gerekse doğrudan mağdurlardan gelen talepler doğrultusunda, mağduriyetlere sebebiyet veren adli ve idari kararları ulusal ve uluslararası hukuk ilke ve içtihatları çerçevesinde analiz ederek, tespit edilen hukuka aykırılıklar bağlamında bu kararlarda imzası bulunan kişilerin muhtemel cezaî, tazminî ve disiplin sorumluluklarını tespit etmeye çalışmaktadır. Dernek HAAK kararları vasıtasıyla hukuksuzluklara dikkat çekmeyi ve failler üzerinde baskı oluşturarak hukuka uygun davranmalarına katkı sağlamayı amaçlamaktadır.

HAAK kararlarının (raporlarının) yargısal veya icrai bir etkisi olmayıp, bu çalışmaların amacı, ileride söz konusu olabilecek ulusal ve uluslararası soruşturma ve yargılamalara destek olmak amacıyla yaygın ve sistematik söz konusu hak ihlalleri ile bunların oluşturduğu kalıbın (pattern) uzman hukukçular tarafından tespit ve değerlendirilmesidir.

II. HAAK ÇALIŞMA METODU

HAAK kuruluşunu müteakip, CBJ’nin internet sitesi ve sosyal medya hesapları üzerinden duyurular yapmak suretiyle, haklarında verilmiş olan adli ve idari kararlarda hukuka aykırılıklar olduğunu düşünen gerçek ve tüzel kişi mağdurların kendisine başvuru yapması çağrısında bulunmuştur.

Kurul yapılacak başvurularda kolaylık oluşturması açısından (www.crossborderjurists.org) adresinde bir sayfa ve online bir form oluşturmuştur.

Çalışmalar çerçevesinde aksine bir beyanda bulunulmadığı taktirde Başvurucuların kişisel verileri tamamen gizli tutulmuştur. Başvurucuların açık iradeleri sonrasında Kurul, gerek kararlarının yazımında ve gerekse duyurulmasında kişilerin bir kısım kişisel verilerini kullanmıştır. 

Başvurucuların önemli bir kısmı yaptığı başvurusunda, kişisel verilerinin saklı tutulmasını talep etmiştir (96 Başvuru dosyasının, 45 adedinde). Bunun temelinde kendisinin veya yakın çevresinin, kamu gücünü elinde bulunduran kişi ve kurumlarca yeniden hukuksuz muamelelere/yaptırımlara maruz kalma endişesi yattığı anlaşılmaktadır.

HAAK Kurulu üyeleri, CBJ Derneği üyeleri arasından belirlenen, konusunda uzman hukukçulardan oluşmaktadır. Her başvuru üç üyeli bir kurul tarafından değerlendirilmekte ve sonuçlandırılmaktadır.

Kurul, yaptığı inceleme sonrasında hazırladığı kararını (görüş/değerlendirme yazasını) https://www.crossborderjurists.org/tr/haak-kararlari/ adresinde yayınlayarak kamuoyu ile paylaşılmaktadır. Söz konusu kararlar, aleyhlerine tespitler yapılan kişi ve kurumlarca incelenebilir, karşı görüş bildirilebilir, kısmen veya tamamen değiştirilmesi için itiraz edilebilir.

Kurul kararlarına, başvurucunun rıza göstermesi durumunda başvurucunun adını vermekte (Örneğin HAAK Hasan Dursun Kararı gibi), kimlik bilgilerinin saklı tutulmasını isteyen başvurucularınkini ise, kayıt sırasında verilmiş olan başvuru numarası ile isimlendirmektedir (Örneğin HAAK Başvurucu (30) Kararı gibi). Yine Kurul, kararlarına, yayınlanış sırasına göre numara da vererek takibini ve ulaşılmasını kolaylaştırmayı amaçlamıştır.

III. YAPILAN BAŞVURU VE DEĞERLENDİRME SAYISI

Ekim 2021-Temmuz 2022 arasında HAAK’a toplam 96 başvuru yapılmıştır.

Kurul yapılan bu başvurulardan 56’sını değerlendirerek karara bağlamıştır.

Henüz karara bağlanmamış bulunan 40 adet Başvurunun incelenmesi ve raporlama çalışması devam etmektedir.

Yapılan başvuruların tamamı doğrudan veya dolaylı şekilde yargılama faaliyeti çerçevesinde verilen ve iç hukuk yolları tüketilmiş veya sorunun çözümü için bir veya birden fazla kanun yoluna başvurulmuş kararlara ilişkindir. Şu ana kadar salt yasama ve yürütme faaliyeti çerçevesinde faaliyette bulunan bürokratların eylem ve kararlarına ilişkin Kurul’a herhangi bir başvuru yapılmamıştır. Bu nedenle Kurul’un şu ana kadar yaptığı tespitler ve belirlediği isimler yargı bürokrasi ve hiyerarşisinde faaliyet gösteren yargı mensupları hakkında olmuştur.

Başvurucular tarafından yapılan başvurular çerçevesinde Kurul’a sadece tek bir karar değil, başvurunun özelliği bağlamında, ihlal edilen hakka ilişkin yargısal süreç içerisinde verilmiş, ulaşılabilen tüm kararların gönderilmesi HAAK tarafından özellikle talep edilmektedir. Yani kişi özgürlüğü ve güvenliği ihlali iddiası ile ilgili bir başvuruda başvurucu, gözaltı/yakalama anından başlayarak, bu tedbirin tamamen kaldırıldığı ana kadarki verilmiş, soruşturma ve kovuşturma aşamasındaki tüm savcılık, hakimlik, mahkeme, istinaf ve/ya temyiz kararları istenilmektedir. Bunun amacı iddia edilen hukuksuzluğu bütüncül bir bakış açısıyla değerlendirmek ve gerçekçi şekilde raporlayabilmektir.

Yapılan başvuruların konu bağlamında dağılımı ve yapılan değerlendirme sayıları şu şekildedir:

HAAK’a yapılan başvurular incelendiğinde, en çok haksız ve uzun tutuklama kararlarının incelenmesi talebinde bulunulduğu görülmektedir. Zira kişilerin özgürlüklerinin kısıtlanması kişisel ve ailevi ölçekte telafisi zor büyük çaplı zararların meydana gelmesine sebebiyet vermiştir.

HAAK, hukuksuz gözaltı ve tutuklama iddiaları bağlamında yaptığı inceleme neticesinde karara bağladığı 33 başvuruda, başvurucuların tamamen soyut iddia ve ithamlar neticesinde, ceza hukuku bağlamında kabul edilebilir hiçbir delile dayanmadan, kanuni unsurlarının oluştuğu konusunda bırakınız kuvvetli suç şüphesini, basit seviyede bir zan dahi oluşturmayan bilgi ve belgeler neticesinde gözaltına alınıp tutuklandıklarını belirlemiştir.

IV. HAAK TARAFINDAN İNCELENEN BELGE SAYISI VE YILLARA GÖRE DAĞILIMI

HAAK, kuruluşu sonrasında yaptığı basın açıklamasında ve devam eden süreçteki duyurularında kendisine başvuru yapacak mağdurlardan, mağduriyetleri ile ilgili ellerinde bulunan ve/ya ulaşabildikleri kararların tamamını iletmesini istemiştir. Zira Kurul, sadece bir kararda yapılan usuli veya esasa ilişkin hatanın var olup olmadığını değil, bunun yanında yaygın, sistematik ve planlı şekilde icra edilen ve başladığı andan itibaren süreç içerisinde devam eden/ettirilen bir hukuksuzluk olup olmadığını, devam ettiği süre zarfında aynı veya farklı birimlerde görevli birden fazla kamu görevlisi veya yargı mensubunun hukuksuzluk sürecinde görev alıp almadığını da tespit etmeyi amaçlamıştır.

Duyurumuz sonrasında Başvurucular mağduriyetlerinin başlangıcından bitimine kadar ki süreçte verilmiş, ulaşabildikleri kararların/belgelerin tamamını HAAK’a iletmişlerdir.

Kurul bu dönem içerisinde incelemiş olduğu 56 Başvuru dosyası bağlamında, aşağıdaki tabloda ayrıntılarına yer verildiği üzere, yargı birimlerince oluşturulmuş 814 savcılık, hakimlik, mahkeme, istinaf, temyiz ve/ya itiraz makamına ait kararı incelemiştir. Tespit ve değerlendirmelerini incelemiş olduğu 814 karar üzerinden yapmıştır.

Burada “karar” kavramından kastedilen, yargılama mercileri tarafından verilmiş nihai bir belge anlamında olmayıp, soruşturma ve yargılama süreçlerinde oluşturulan, kişilerin temel hak ve özgürlüklerinin kısıtlanmasına, kısıtlılık halinin devamına veya kullanımlarının önemli derecede yok edilmesine sebebiyet veren, katkı sunan her türlü irade beyanını içeren yazılı belgedir.

Kurul tarafından incelenen 814 belgenin başvuru dosyalarına ve yıllara göre dağılımı aşağıdaki gibidir:

Hukuka aykırı oldukları tespit edilen kararların 2016 yılında 116 olduğu, ancak bu sayının 2017 yılında iki katından fazla artarak 344 sayısına ulaştığı görülmektedir. 2018 yılında karar sayıları azalmakla birlikte, 2016 yılı ve diğer yıllara göre fazla olduğu anlaşılmaktadır. İhlal tespit edilen karar sayılarının takip eden diğer yıllarda düştüğü gözlemlenmektedir.

Bunun önemli sebeplerinden birisi, 2016, 2017 ve 2018 yıllarında yoğun, sistematik ve planlı şekilde gerçekleştirilen hukuka aykırı tutuklamaların sayısının düşmesidir. Ancak bu yıllarda yoğun olarak gerçekleştirilen ve insanlığa karşı suç seviyesine ulaştığı HAAK tarafından değerlendirilen gözaltı, tutuklama, adli kontrol vb. kararların, sonraki yıllarda da devam ettirildiği, bu şekilde öncekilerin soruşturma ve yargılama dosyaları üzerindeki siyasi etkinin devam ettirilip, yargı mensuplarına doğrudan veya dolaylı olarak mesaj verildiği, olağanüstü hâl psikolojik durumunun devamının sağlanmaya çalışıldığı HAAK tarafından değerlendirilmiştir.

 

V. İHLAL TESPİT EDİLEN KARARLARDA DELİL OLARAK KULLANILAN VERİLER

HAAK tarafından incelenen başvurucular tarafından ibraz edilmiş ve çeşitli hak ihlallerine dayanak teşkil eden 814 kararda, yargı mensupları tarafından çeşitli veriler dayanak olarak kullanılmıştır. Söz konusu kayıtlardan bir veya birden fazlasının “delil” olarak kararda yer aldığı tespit edilmiştir.

Yoğunluk derecesine göre bu veriler şu şekildedir:

1. Bylock haberleşme uygulaması kullanımına dair istihbarat birimleri tarafından düzenlenen tutanaklar ve bu tutanaklar temel alınarak hazırlanan bilirkişi raporlar (İncelenen 56 dosyanın 27 inde). 27 adet Başvuru dosyalarından 12 adedinde, gözaltına alma ve tutuklama kararına dayanak olarak tek başına Bylock kullanımı gösterilmiştir/kullanılmıştır.
2. Etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanan kendisi ve başkaları aleyhine olacak şekilde beyanlarda bulunan şüpheli ve/ya sanıkların anlatımları (İncelenen 56 dosyanın 19 inde),
3. Resmî kurumlar tarafından düzenlenmiş fişleme raporları (İncelenen 56 dosyanın 10 inde),
4. Bank Asya finans kurumunda banka hesabının bulunması (İncelenen 56 dosyanın 5 inde),
5. Telefon arama ve aranma (HTS) kayıtları (İncelenen 56 dosyanın 5 inde),
6. Ankesörlü telefondan aranma kayıtları (İncelenen 56 dosyanın 1 inde),
7. Sosyal sigorta verileri (İncelenen 56 dosyanın 2 inde),
8. Otel rezervasyon bilgileri (İncelenen 56 dosyanın 1 inde),
9. Zaman Gazetesi aboneliği (İncelenen 56 dosyanın 1 inde),

İncelediği başvurularda HAAK, söz konusu verilerin yargı mensupları tarafından delil değeri bağlamında hukuka uygunluk incelemesine tabi tutulmadığını, işlendiği iddia edilen suçun ispatına elverişli öneme sahip olup olmadıklarının veya akıl ve mantık kuralları ile uyumluluklarının irdelenmediğini, başvurucuların aleyhlerine delil olarak kullanılan verilere karşı talep ve iddialarının ya kararlara geçirilmediği veya bir değerlendirmeye tabi tutulmadığı, delil olarak aleyhe kullanılan verilerin Anayasa, yasalar ve uluslararası sözleşmeler çerçevesinde teminat altına alınan bir hakkın kullanımı çerçevesinde hukuka uygun olarak oluşturulan bilgiler olduklarını tespit etmiştir.

VI. BAŞVURUCULARIN MUHATAP OLDUĞU RESMİ SUÇLAMA(LAR)

HAAK tarafından başvuruları incelenip raporlaştırılan 56 Başvurucu’ya, savcılık ve/ya mahkeme tarafından iki suçlamada bulunulmuştur: Darbeye teşebbüs ve/ya silahlı terör örgütü üyeliği.

Başvuruculardan bazıları her iki suçlamaya birlikte muhatap olmuştur. Darbeye teşebbüs etmekle suçlanan kişilerin tamamı aynı zamanda silahlı terör örgütü üyesi olmakla da itham edilmiştir.

Her iki suçlamaya muhatap olan başvurucu sayısı: 27

Sadece silahlı terör örgütü üyeliği ile suçlanan başvurucu sayısı: 29

VII. HAAK’IN VERDİĞİ KARARLAR ÇERÇEVESİNDE TESPİT ETTİĞİ HUKUKA AYKIRILIKLAR

HAAK, kendisine yapılan başvurular sonrasında değerlendirip raporlaştırdığı 56 başvuru dosyası ve bu başvurular bağlamında incelediği 814 karar çerçevesinde, özellikle 15 Temmuz sonrası yapılan soruşturma ve yargılamalar ile meslekten çıkarılma ve OHAL Komisyonu kararlarında önemli hukuka aykırılıklar tespit etmiş ve bunları yayınlamıştır. Bulguların ayrıntılarına (https://www.crossborderjurists.org/tr/haak-kararlari/ internet sitesinde yayınlanan) kararlardan ulaşılabilir.

Tespit edilen hukuka aykırılıkları ana başlıklar halinde şu şekilde belirtmek mümkündür:

A. ÖZGÜRLÜK VE GÜVENLİK HAKKI BAĞLAMINDA TESPİT EDİLEN İHLALLER

HAAK tarafından incelenip raporlaştırılan dosyalardan 33 adedi, özgürlük ve güvenlik hakkı bağlamında değerlendirilen haksız tutuklama ve/ya gözaltına alma iddialarına ilişkin başvurulardır.

Bu başvurular çerçevesinde Kurul tarafından 732 belge incelenmiştir.

İncelenen bu belgeler sonrasında özgürlük ve güvenlik hakkı bağlamında, önemli ihlaller tespit edilmiştir.

1. Tutuklama Kararlarının Kanuna Aykırı Oldukları Tespit Edilmiştir:

İncelenen 33 başvurunun tamamında, başvurulara konu tutuklama kararlarının kanuni dayanaktan yoksun olduğu ve kanunilik şartını taşımadıkları belirlenmiştir. Tutuklama ve/ya gözaltına alınma ve devamına ilişkin kararların bütününde ilgili hâkim, savcı veya mahkeme ile temyiz ve istinaf mercileri, sadece yasa maddesine değinmekle yetinmiş, CMK’nın 100. maddesinde aranan şartların başvurucu özelinde gerçekleştiğini, somut deliller ve gerekçelendirmeler ışığında ortaya koymamışlardır. HAAK, başvuruların bütününde yargı mensuplarının benzer bir karar yazım usulünü takip ettiklerini, bunların içeriklerinin çoğu kez birbirleri ile ayniyet derecesinde benzerlik gösterdiğini, gerekçe olarak soyut/genel ve başvurucunun şahsında kişiselleştirilmemiş anlatımlara yer verdiğini belirlemiştir.

2. Tutuklama Kararları Amaca Uygunluk Şartını Taşımamaktadır:

İncelenen 33 başvurunun tamamında başvurucular, üzerlerine atılı terör örgütü üyeliği ve/ya darbeye teşebbüs suçlaması çerçevesinde gözaltına alınmışlar ve/ya tutuklanmışlar ya da adli kontrol tedbirine tabi tutulmuşlardır.

Başvurucular hakkında, aleyhlerine suçlama olarak kullanılan olaylar, başvurucuların müdahale ve değiştirme olanağı olmayan eski zamanlara gitmekte ve aleyhlerine kullanılan veriler ise mevzuata aykırı olarak saklanan HTS kayıtları, istihbarat birimleri tarafından incelenip raporlaştırılan Bylock uygulaması verileri, sosyal medya paylaşımları, kurum kanaati gibi, başvurucuların değiştirme ve müdahale olanağı olmayan bilgilerdir. Tutuklama veya devamına karar veren hakim, savcı veya mahkemeler kararlarında, objektif bir gözlemciyi ikna edebilecek şekilde, başvurucuların kaçacağı, delilleri karartacağı konusunda bir gerekçelendirme yapmamışlardır.

Yine karar içeriklerinde başvurucuların üzerlerine atılı suçları işlediklerine dair “kuvvetli suç şüphesinin varlığını gösteren somut deliller” yer almamaktadır.

Başvurucular aleyhine delil olarak kullanılan verilerin doğruluğu, yasallığı ve ispat değeri konusunda da incelenen kararlarda yargı birimlerince bir değerlendirme ve gerekçelendirme yapılmadığı belirlenmiştir.

3. Tutukluların Makul Sürede Salıverilme Hakları İhlal Edilmiştir:

HAAK tarafından incelenen 33 başvuru dosyasında, başvurucuların hangi suç nedeniyle, hangi delillere dayalı olarak ve hangi amaçla tutuklandıkları, tutuklama ile amaçlanan hukuksal menfaatin ne olduğu tam olarak anlaşılamamıştır. Başvurucular 6 ay ila 5 yıl arasında tutuklu kalmışlardır. Kanuni dayanaktan yoksun oldukları HAAK tarafından tespit edilen/ değerlendirilen tutuklamaların tamamında makul sürelerin aşıldığı, kişilerin neden tutuklandıklarının anlaşılamadığı gibi salıverilmelerinin de hangi gerekçeyle yapıldığının tespit edilemediği görülmüştür.

4. Özgürlükten Yoksun Bırakmaya Karşı Etkin Bir Başvuru Hakkı Tanınmamıştır

İncelenen 33 başvurunun tamamında başvurucular tutuklanmalarını müteakiben iç hukuk yollarında öngörülen yeniden inceleme ve itiraz haklarını kullanmışlardır.

Soruşturma aşamasında savcılık tarafından gerekçesiz olarak yapılan tutuklama taleplerinin Sulh Ceza Hakimliklerince aynen kabul edildiği incelenen tüm başvurularda tespit edilmiştir.

Soruşturma aşamasında tutuklamaya yönelik yapılan itirazlar, kapalı devre çalışan Sulh Ceza Hakimlikleri tarafından, itiraz dilekçelerinde ileri sürülen hususlara değinilmeden, “itirazın reddine karar verildi” gibi kalıp ifadelerle geri çevrildiği görülmüştür. Sulh Ceza Hakimliklerinin, birbirlerinin kararlarını bozmama konusunda aralarında bir tür “anlaşma” yaptıklarının, verilen kararlara bakılarak söylenmesi mümkündür.

Tutuklu olarak yargılamaları yapılan 33 Başvurucunun, yargılama aşamasında tahliye taleplerinin ve dilekçelerinde ileri sürdükleri iddiaların ve değerlendirmelerin yargılamayı yapan Ağır Ceza Mahkemesi heyetleri tarafından gözönüne alınmadığı tespit edilmiştir. Yapılan itirazlar ve tahliye talepleri, benzer bir yaklaşım takip edilmek suretiyle, yasa maddesinin tekrarı ve dosyada yer alan bir kısım belgelerin/bilgilerin sayılması sonrasında reddedilmiş, tahliye talep eden başvurucuların hangi nedenle kaçacakları, hangi delilleri karartacakları, üzerlerine atılı suçlamanın somut delillerle desteklenip desteklenmediği konularına girilmemiştir.

Yargılama aşamasında, tutukluluk devamı konusunda karar veren Ağır Ceza Mahkemesi kararlarına yapılan itirazların, itirazı inceleyen Ağır Ceza Mahkemeleri tarafından birer cümlelik kalıp ifadelerle reddedildiği tespit edilmiştir.

Tutuklama ve tutukluluk devam kararları ile bu kararlara karşı yapılan itirazları inceleyen yargı birimleri kararlarının tamamının gerekçesiz olması, birbiri ile aynı mahiyet taşıyor olmaları, başvurucuların itiraz dilekçelerinde belirttikleri hususlara değinip irdelememeleri hususları gözönüne alındığında incelenen tüm başvuru dosyalarında tutuklamalara karşı etkin bir iç hukuk yolu öngörülmediği sonucuna varılmıştır.

B. ADİL YARGILANMA HAKKI ÇERÇEVESİNDE TESPİT EDİLEN İHLALLER

1. Gerekçeli Karar Hakkının İhlali

 Raporlaştırılan başvurular çerçevesinde incelenen 814 kararın tamamının gerekçesiz olduğu tespit edilmiştir. Söz konusu belgelerde yargı mensuplarının gerekçe olarak ya yasa maddesinin numarasına yer verilmekle yetindikleri veya soyut, kontrol ve denetimi imkânsız genel ibarelere yer verdikleri gözlemlenmiştir.

Kararların, Anayasa ve yasalar ile uluslararası hukukun zorunlu kıldığı savcı, hâkim veya mahkemenin vardığı sonuçları kontrol etmeye elverişli, objektif üçüncü bir kişiyi ikna edebilecek, kararların hukuksal kalitesini ölçmeye yardımcı bir gerekçeden yoksun oldukları belirlenmiştir.

İtiraz, istinaf ve temyiz mercilerinin, mağduriyete sebebiyet verecek hukuksuzluğu giderme ve mağdurun taleplerini karşılayacak bir inceleme yapmak yerine, gerekçesiz ve temelsiz olarak verilen kararlara karşı yapılan itirazları aynı yöntemle reddettikleri, reddederken şablon bir metin/ibare kullandıkları anlaşılmıştır.

HAAK tarafından, mağdurların ve temsilcilerinin talepleri doğrultusunda kararlara dayanak olarak kullanılan bilgi, belge ve verilerin ulusal ve uluslararası hukuk bağlamında delil değerinin olup olmadığı, yasal olarak elde edilip edilmedikleri, hak ihlaline konu tedbirin uygulanması için yeterli ispat kuvvetine sahip bulunup bulunmadıkları konularında savcı, hakim, mahkeme, istinaf ve temyiz mercileri tarafından bir inceleme yapılmadığı, bu taleplerin yok sayıldığı raporlaştırılmıştır .

2. Silahların Eşitliği İlkesinin İhlali

İncelenip karara bağlanan 53 başvuruya konu soruşturma dosyası hakkında gizlilik kararı alındığı ve tüm dosyaya erişimin kamu davası açılana kadar engellenmiş olduğu tespit edilmiştir.

Yargılama aşamasına geçildikten sonra da Başvurucu veya vekillerinin, aleyhlerine verilen kararlara dayanak teşkil eden bilgi ve belgelere tam olarak erişemedikleri, bunların delil ve hukuki değerlerinin tespitini yapmalarının engellendiği ve bunu yapmasını talep ettikleri yargı birimlerinin/kişilerinin de bu incelemeyi yapmadığı anlaşılmıştır.

Başvuru dosyalarının 27 adedinde Bylock verileri, 19 adedinde etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanan şüpheli veya sanık anlatımları, 10 adedinde ilgilinin çalışmış olduğu kurum kanaati (fişleme raporu) verilen karara dayanak olarak kullanılmıştır. Ancak soruşturma ve yargılama aşamasının tamamında bu verilerin Başvurucular tarafından incelenmesi/irdelenmesi/sorgulanması olanağı tanınmamıştır.

Bylock verileri, HTS kayıtları gibi bilgiler üzerinde yaptırılan incelemeler, bağımsız bilirkişilere değil, yargı birimlerinin “muteber” gördüğü uzmanlara yaptırılmıştır. Söz konusu raporlar düzenlenirken tüm veriler değil, yargı birimlerince “uygun” görülen bilgiler bilirkişilere teslim edilmiş ve bunlar doğrultusunda rapor tanzimi talep edildiği tespit edilmiştir.

Başvurucular tarafından ibraz edilen kararlar üzerinden yapılan incelemede, başvuruculara yöneltilen suçlamalar, bu kişiler hakkında uygulanan adli ve idari tedbirler bağlamında yazılı veya sözlü savunmalarının şekli olarak alındığı, ancak savunmalarda yer verilen hususların savcı, hâkim ve mahkemeler tarafından irdelenmediği, neden kabul edilmediği konusunda ikna edici bir açıklama ve gerekçelendirmelerin kararlarda yer almadığı tespit edilmiştir. Şekli olarak kullandırılan savunma hakkının, fiili olarak soruşturma veya yargılamanın işleme sürecinde sonuca bir etki yaratmadığı, sadece usuli bir eksikliğin tamamlanması için kullandırıldığı izlenimi edinilmiştir.

3. Bağımsız ve Tarafsız Yargı Yerinde Yargılanma Hakkının İhlali

Türk yargı sisteminin, 17 Aralık 2013 tarihinde İstanbul Başsavcılığı tarafından, içerisinde iktidar partisi AKP’li bakanlar ve çocukları ile, iktidara yakın siyasi ve iş adamları aleyhine başlatılan yolsuzluk ve rüşvet soruşturma/operasyonları sonrasında, iktidarın meclis, bürokrasi, iş dünyası ve medya üzerindeki etki/kontrol/baskı gücünü kullanarak, iktidar lehine değiştirildiği Venedik Komisyonu, Avrupa Konseyi, Avrupa Birliği vb. gibi uluslararası kurumlar ile bağımsız ulusal ve uluslararası oluşumların raporları ile sabittir. Bu raporlara HAAK kararlarında atıf yapılmıştır.

Başvuruların tamamı 15 Temmuz 2016 tarihi sonrasında başlatılan soruşturma ve yargılamalara ilişkindir. Başvurucular silahlı terör örgütü üyesi olmak ve/ya darbeye teşebbüs etmekle suçlanmışlardır. Suçlamaları haklı kılacak ceza hukuku ilkeleri bağlamında kabul edilebilecek deliller olmaksızın başvurucular önemli hak ihlallerine maruz kalmışlardır. Bu ihlaller doğrudan yargı mensupları tarafından meydana getirilmiştir.

16 Temmuz 2016 tarihinden itibaren 5.000’e yakın yargı mensubu, Anayasal teminatları ihlal edilerek ya ihraç edilmiş, ya emekli edilmiş veya istifaya zorlanmıştır. Süreç içerisinde 14.000’e yakın yeni hakim ve savcı alımı yapılmıştır. Mevcut yargının yaklaşık 2/3’lük kısmı, iktidar tarafından 15 Temmuz 2016 sonrasında mesleğe kabul edilen hakim ve savcılardan oluşmaktadır. Öncesinde görevde olan ve/ya ihraç edilmeyerek pozisyonlarını koruyan 9.000’e yakın yargı mensubunun yarısından fazlasının da iktidara yakın ve onunla işbirliği içerisinde çalıştığını doğrudan başkanlarının ikrar ettiği Yargıda Birlik Derneği’ne üye olduğu gözönüne alındığında, mevcut yargının bağımsız ve tarafsızlığının derecesi daha net anlaşılabilir.

Yüksek yargı kurumları olan Anayasa Mahkemesi, Yargıtay ve Danıştay’ın üyelerinin tamamı doğrudan veya dolaylı olarak iktidar tarafından belirlenmiştir. Temmuz 2016 tarihinde yürürlüğe giren bir yasa ile tüm Yargıtay ve Danıştay üyelerinin görevlerine son verilerek unvansız hakim ve savcı konumuna düşürülmüşler, sonrasında, üyelerinin tamamı doğrudan veya dolaylı şekilde iktidar tarafından belirlenen/tayin edilen Hakimler ve Savcılar Kurulu tarafından Yargıtay ve Danıştay’a yeni üyeler belirlenmiştir.

HAAK tarafından incelenen kararların gerekçesiz olması, birbiri ile ayniyet derecesinde benzerlik göstermesi, ulusal ve uluslararası hukukun kabul ettiği ilke ve usullere uyulmaması, başvurucuların taleplerinin etkin şekilde karşılanmaması, verilen kararların siyasi saiklerle veya baskı ile verildiği konusunda kuvvetli şüphe oluşturmaktadır.

Yine kararlarda imzası bulunan 624 yargı mensubunun, %61’inin, siyasi iktidar tarafından kurulup desteklenen ve onunla uyumlu çalışmayı vadeden Yargıda Birlik Derneği üyesi olması, yargının bağımsızlığı ve tarafsızlığına gölge düşüren başkaca bir veridir.

Yargının bağımsızlığı ve tarafsızlığına gölge düşüren HAAK tarafından tespit edilen bir başka veri ise, isimleri tespit edilen 624 yargı mensubunun %66’sının AKP iktidarı döneminde mesleğe başlatılmış olduğudur. Bu orana karşılık gelen 396 yargı mensubunun 162’sinin alımı 15 Temmuz sonrasında yapılmıştır.

Bu değerlendirmeler ışığında HAAK, başvurucular hakkında karar veren yargı mensuplarının bağımsız ve tarafsız olarak hareket etmediklerini tespit etmiştir.

4. Adaletin Açıkça Yok Sayılması

Kişilerin sosyal ilişkileri, yaptıkları meslekler, temel hakların kullanılması niteliğinde kabul edilebilecek yasal eylemleri, Türk Ceza Kanunu ve terörle mücadele mevzuatı hükümleri aşırı ve makul olmayan şekilde yorumlanarak terör örgütü üyeliğinin maddi delilleri arasında sayılmış, yargılama aşamalarındaki savunma argümanları ve talepleri açıkça göz ardı edilip mecburi (asgari) usuli süreçler tamamlanıp görünürde bir yargılama yapılarak her bir dosyada adaletin yok sayıldığı ve yapılan yargılamalardaki dosyalarda adil yargılanma hakkının en temel evrensel prensiplerinin ihlal edildiği HAAK tarafından incelenen kararlarda açıkça gözlemlenmiş ve raporlarına yansıtılmıştır.

VIII. HUKUKA AYKIRI KARARLAR VERDİKLERİ TESPİT EDİLEN YARGI MENSUPLARININ GÖREVLERİNE GÖRE DAĞILIMI

HAAK, başvurucular tarafından kendisine ibraz edilen ve yaptığı inceleme sonrasında içeriklerinde ağır hukuka aykırılıklar tespit ettiği 814 kararda, 603 farklı yargı mensubunun imzasının bulunduğunu belirlemiştir.

Söz konusu yargı mensuplarının unvanlarına göre dağılımı şu şekildedir:

Yukarıdaki tablodan da anlaşılacağı üzere, hukuka aykırı kararlara imza atan yargı mensupları yoğun olarak Sulh Ceza Hakimleri (108) ile Ağır Ceza Mahkemesi Başkan ve Üyeleridir (282). Doğal olarak tutuklama sürecini başlatan savcıların sayısı da (122) sulh ceza hakimlerininkine yakındır.

2014 sonrasında, iktidarın etkisinde olan onunla uyumlu çalışma taahhüdünde bulunan Hakimler ve Savcılar (Yüksek) Kurulu, iktidarın önce “paralel”, sonrasında ise “darbeci, hain” olarak yaftaladığı kişi ve kurumlara karşı mücadele! etmesi için başta sulh ceza hakimlikleri olmak üzere özel yetkili ağır ceza mahkemesi başkan ve üyelikleri ile savcılıklarına özel olarak seçtiği yargı mensuplarının atamasını gerçekleştirmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi ile Yargıtay başkan ve üyelerinin göreceli olarak az olmasının sebebi, ilk derece mahkemelerinden gelen terör suçlarının belirli dairelerde istinaf ve temyiz incelemelerinin yapılıyor olmasıdır.

IX. İSİMLERİ TESPİT EDİLEN YARGI MENSUPLARININ YARGIDA BİRLİK DERNEĞİ İLE ÜYELİK/DESTEK İLİŞKİSİ

Yargıda Birik Derneği, AKP Hükümetinin, yargıyı kontrolü altına alarak yönetmek ve yargıyı kullanarak 17-25 Aralık 2013’ten sonra “paralel yapı” adıyla düşman ilan ettiği Gülen Hareketi’ni “A’dan Z’ye yok etmek” amacıyla kurduğu yargıdaki örgütlü yapının adıdır. YBD temsilcileri ve YBD üyesi HSYK mensupları, Yargıda Birlik Platformu adıyla harekete geçtikleri ilk andan itibaren siyasi iktidarla aynı söylem ve eylem birliği içerisinde olmuşlar, amaçlarının iktidarın ortaya attığı “paralel yapı” ile mücadele olduğunu açıklamışlar ve Gülen Hareketi’ni kendileri için de hasım kabul etmişlerdir.

Kuruluş aşamasında kurucu üyeleri ve siyasilerin açıklamaları birlikte değerlendirildiğinde, YBD’nin siyasi iktidar tarafından organize edilip desteklendiğini, YBD’ye bağlı hâkim-savcıların bağımsız hareket etmediklerini, iktidarın yürüttüğü “paralel yapı ile mücadele” kapsamında iktidar ile birlikte çalıştıklarını, bu konuda “devletin/hükümetin yanında” olduklarını, YBD çatısı altında bir araya gelmelerindeki amacın ve birinci önceliklerinin de bu olduğunu kanıtlar niteliktedir. Amaçları “mücadele” olan, toplumun bir kesimine karşı iktidar ile birlikte savaş açan hâkim-savcıların “bağımsız ve tarafsız” hareket ettiklerinden, bundan da öte hâkim-savcı niteliklerine haiz olduklarından söz edilemez.

12 Ekim 2014 tarihli HS(Y)K seçimlerinin, yürütmenin kurduğu ve destelediği Yargıda Birlik Platformu (Derneği) tarafından kazanılması ve yürütmenin atadığı üyelerle birlikte HS(Y)K’nın tamamen yürütmenin kontrolüne geçmesinin ardından, söz konusu HS(Y)K tarafından yapılan hâkim-savcı atamaları ve Yargıtay ve Danıştay üyeliği seçimlerinde, ehliyet ve liyakate dayalı objektif kriterler yerine şu kriterlerin nazara alındığı görülmektedir: YBD üyesi olmak veya desteklemek, HS(Y)K seçimlerde YBD lehine  çalışma yapmak, Gülen Hareketi’ni düşman görmek ve bu konuda mücadele etmek, iktidara yakın olmak, iktidarı korumak ve egemen gücün istediği/işine geldiği şekilde karar vermek. “Gülen Hareketi’ne karşı mücadele” kriteri bunlar arasında öne çıkan kriterlerdendir.[1] Siyasi iktidara yakın veya yandaş olan hâkim-savcıların yükseltilmeleri, liyakat, tecrübe, başarı ve kıdem gibi kriterleri taşıdıkları halde diğer hâkim-savcıların yükseltilmemeleri yargı içi dengeleri bozmanın yanı sıra yargı bağımsızlığını da zedeler niteliktedir.

Bağımsız yargı, uyuşmazlık konusuyla bir ilişkisi olmayan, taraflara karşı herhangi bir önyargısı bulunmayan ve herhangi bir tehdit altında bulunmayan üçüncü kişi konumunda olmak zorundadır. Hiçbir hâkimin, toplumda yer alan kişiler, gruplar, yasal veya yasa dışı oluşumlar hakkında doğrudan hedef alarak hasmane açıklamalar yapması ve onları mücadele edilmesi, yok edilmesi gereken kişiler olarak görmesi, ilan etmesi ve bu amaçla birlik oluşturması söz konusu olamaz. Aksi halde o hâkimin, genelde topluma karşı ve özelde de düşman gördüğü kesime karşı tarafsızlığından söz edilemez. Oysa YBD üyeleri “paralel yapı” iddialarına karşı, uyuşmazlığın bir tarafı olarak yer almış, iktidar ile birlikte hareket etmiş, uyuşmazlığın diğer tarafı olan Gülen Hareketi’ne karşı ön yargıdan da öte ihsas-ı reye varan görüşler ileri sürmek ve hatta daha da ileri giderek “Gülen Hareketi ile mücadele edeceklerini” ilan etmek suretiyle tarafsız olmadıklarını açıkça göstermişlerdir.

Yargı erki, yürütme ile uyumlu çalışma vaadinde bulunan YBD’li üyelerin yönetimindeki HSK marifetiyle, adeta yürütmeye bağlı bir konuma getirilmiştir. Soruşturma ve kovuşturma işlemleri yürütmenin müdahalesine son derece açık olup, yürütmenin istediği biçimde soruşturma yürütüldüğü veya yapılması istenmeyen soruşturmaların kapatılarak yargı denetiminden kaçırıldığı görülmektedir. Yürütmenin istediği doğrultuda karar vermeyen hâkim-savcıların görev yerlerinin ve yetkilerinin değiştirilmesine, haklarında soruşturma açılmasına, görevden uzaklaştırılmalarına ve tutuklanmalarına kadar varan işlemlerden de anlaşılacağı üzere, yürütmenin ve yürütmenin etkisi altındaki HSK’nın istemediği biçimde karar verebilmek mümkün değildir. Yargı üzerinde, yürütmenin etkisi altında bulunan ve hatta yürütmeye bağlı bir kurum gibi faaliyet gösteren HSK marifetiyle oluşturulan baskı ortamı, kaygı verici boyutlara ulaşmıştır. Yargı teşkilatına egemen olan YBD üyesi yargı mensuplarının, yürütme ile söylem ve eylem birliği içerisinde hareket etmelerinin bir sonucu olarak, yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı, kuvvetler ayrılığı ve hukukun üstünlüğü ilkeleri ciddi bir şekilde zarar görmüş, Türk Yargısı günden güne itibar kaybına uğramıştır. Türk Yargısı, amaçları toplumun bir kesimi ile mücadele olan ve yürütmenin güdümünde hareket eden YBD’nin tahakkümü altına alınmıştır. Örgütlenme hakkı Anayasal bir haktır ve bu anlamda hiçbir örgütlenme kınanamaz. Ancak bağımsız ve tarafsız olması gereken yargı mensuplarınca oluşturulan bu tablonun yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı bakımından açıklanabilir hiçbir yönü bulunmamaktadır.

HAAK, kendisine yapılan başvurular sonrasında, hukuksuz kararlara imza atan 603 yargı mensubunun ismini tespit etmiştir[2]. Tespit edilen yargı mensuplarından 370’i Yargıda Birlik Derneği üyesidir.

Resmi olarak üye olmayan 233 yargı mensubu içerisinde, HAAK tarafından CBJ üyeleri arasında yapılan bir anket çalışması sonrasında, süreç içerisinde YBD’nin faaliyetlerine etkin olarak katılmış, takip ettiği siyasetin yargı birimlerinde hayat bulması için çaba sarfetmiş önemli isimlerin bulunduğu belirlenmiştir. Bu anket çalışması ile üyelerin doğrudan tanıklıkları neticesinde 233 yargı mensubunun önemli bir kısmının YBD ile kurumsal olmasa bile ilkesel/ideolojik bir yakınlık ve aynilik olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır.

Bu bağlamda bir örnek vermek gerekirse, 15 Temmuz 2016 darbe teşebbüsünün hemen sonrasında, 16 Temmuz sabahı, 2745 yargı mensubunun gözaltına alınması, tutuklanması ve malvarlıklarına el konulması talimatını veren dönemin Ankara Cumhuriyet Savcısı Serdar Coşkun, aktif olarak YBD üyesi değildir.

Tespit edilen yargı mensuplarından %61’inin resmi olarak YBD üyesi olduğu gözönüne alındığında, iktidarın muhalif kabul ettiği, ötekileştirip düşmanlaştırdığı kişi ve gruplara karşı yürütülen soruşturma ve yargılamalardaki hukuksuz kararların verilmesinde, YBD’nin 2014 yılı başından bu yana planlı, sistematik ve iktidar ile uyumlu olarak yürüttüğü yargının siyasallaşması projesinin önemli bir katkısının olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır.

X. HUKUKSUZ KARAR VERDİKLERİ TESPİT EDİLEN YARGI MENSUPLARININ MESLEĞE BAŞLAMA YILLARINA GÖRE DAĞILIMI

Yargı kararları üzerinde siyasi iktidarın doğrudan veya dolaylı olarak etkide bulunduğu, tarafsız ulusal ve uluslararası kurumların raporlarına yansıyan, Avrupa Birliği, Avrupa Konseyi, Birleşmiş Milletler’in ilgilitemsilci ve kurumlarınca eleştirilip raporlaştırılan bir gerçektir.

 

 

 

 

 

 

HAAK, yapılan başvurular sonrasında düzenlediği raporlarında, tespit ettiği hak ihlalleri ile bu ihlallere sebebiyet veren yargı mensuplarının isimlerini tespit ederek, yargının siyasi etkisini ölçmeye yarayacak veriler üretmeyi de amaçlamaktadır.

Hukuksuz kararlar verdikleri belirlenen yargı mensuplarının sicilleri, isimleri ve bu kararları verirken kullandıkları sıfatlarına (XII) nolu başlıkta yer verilmiştir. Yargı mensuplarının sicillerinden yola çıkarak hangi yılda adaylığa kabul edildiği ve hangi yılda mesleğe kabul edilerek atamasının yapıldığını belirlemek olanaklıdır. Hakim-savcı aday alımı ve mesleğe kabulünde Adalet Bakanlığı’nın, dolayısıyla siyasal iktidarın tarihsel süreç içerisinde etkin bir rol oynadığı bir vakıadır.

HAAK tarafından incelenen ve ağır hukuk ihlalleri tespit edilen başvuruların, 2002 yılından buyana iktidarda bulunan ve mecliste çoğunluğu elinde bulunduran AKP’nin, doğrudan veya dolaylı olarak görüş ve ideolojisini benimseyen, onun eylem, söylem, karar ve imkanlarından etkilenen yargı mensupları tarafından verildiği kabul edilmelidir. Söz konusu kararların, bir yargı mensubunun mevcut Anayasa ve yasalar ile uluslararası mevzuat hükümlerini yorumlayarak verildiğini söylemek mümkün değildir.

AKP iktidarının yargı üzerindeki etkisini, etkinliğini, kontrol gücünü dönemsel olarak gruplandırmak mümkündür.

2002-2010 yılları arası            :Bu yıllar arasında AKP’nin, yargı, güvenlik ve diğer yürütme bürokrasisi üzerindeki etkisinin kuvvetli olmadığı dönem.

2010-2014 yılları arası            :2010 Anayasa Referandumu sonrasında, özellikle HSYK’nın üye yapısının iktidar lehine değişmesi ve sonrasında Kurul’un yüksek yargı mahkemelerine atadığı üyeler ile ilk derece mahkemelerinde görevli mahkeme başkanları ve başsavcılıklara yaptığı atamalar AKP’nin yargı üzerindeki gücünü süreç içerisinde artırdığı dönemdir.

2014-15 Tem. 2016 arası        :17-25 Aralık 2013 tarihli yolsuzluk ve rüşvet soruşturmaları sonrasında AKP, medya ve bürokrasideki etkinliğini kullanarak ve muhalefet partilerinin de desteğini alıp oluşturduğu Yargıda Birlik Derneği vasıtasıyla yargı üzerindeki otoritesini daha da artırmış ve sağlamlaştırmıştır. Ekim 2014 HSYK üye seçimlerinde çoğunluğu elde eden YBD’li üyeler, Adalet Bakanlığından gelen üyeler ile, kendilerine muhalif gördükleri yargı mensuplarına karşı adeta bir “savaş” başlatmışlardır.

15 Temmuz 2016 sonrası       : Bu tarihte gerçekleşen darbe teşebbüsü bahane edilerek 5.000 civarı yargı mensubu ihraç edilerek, zorunlu olarak emekliye sevkedilerek, istifaya davet edilerek veya zorlanarak sistem dışına itilmiştir. Yerlerine ise hızlı bir şekilde parti teşkilatı üyesi veya referans olduğu hukuk mezunları arasından, neredeyse doğrudan Adalet Bakanlığı mülakatı ile yargı mensubu alımı/ataması yapılmıştır. Bu tarihten sonra göreve başlayanların, AKP’nin işaret ettiği ve adlandırdığı, AKP’ye darbe yapmakla suçlanan kişi ve gruplar ile bunları doğrudan veya dolaylı olarak destekleyenlere karşı adeta “düşman ceza hukuku” uyguladığını söylemek yanlış olmayacaktır.

HAAK, tarafından hukuksuz kararlara imza attıkları tespit edilen 603 yargı mensubunun, mesleğe başladığı yıllara göre dağılımı aşağıda, tabloda gösterilmiştir.

 

Tablodan, ağır hukuka aykırılıklar tespit edilen yargı kararlarının, ağırlıklı olarak AKP iktidarı döneminde göreve başlayan yargı mensupları tarafından verildiği açıkça görülmektedir.

Hukuka aykırı kararlara imza attığı HAAK tarafından tespit edilen yargı mensuplarının %66’sı AKP döneminde, Adalet Bakanlığı tarafından hâkim-savcı adayı olarak alınıp sonrasında mesleğe başlatılan yargı mensuplarından oluşmaktadır. Bu oranın yüksekliği, özellikle 15 Temmuz iktidar tarafından kişi ve kurumlara karşı yürütülen ve insanlığa karşı suç kabul edilebilecek eylemlerin, yargı üzerinden nasıl gerçekleştirildiğini anlamlandırmaya yarayacak önemli bir veridir.

 

XI. HUKUKA AYKIRI KARAR VEREN YARGI MENSUPLARININ SORUMLULUKLARI

HAAK, yapılan başvurular çerçevesinde yaptığı inceleme neticesinde, tespit ettiği hukuka aykırılıkların mahiyet ve önemleri doğrultusunda, ilgili yargı mensuplarının ceza hukuku, tazminat hukuku ve disiplin hukuku bağlamında muhtemel sorumluluklarını belirlemiştir.

Ceza Hukuku Bağlamında:

HAAK, kararlarını incelediği yargı mensuplarının, hukuka aykırı yöntemlerle elde edilmiş bilgi ve belgelere dayanılarak ya da hiçbir delil olmaksızın kişilerin özgürlük ve güvenlik haklarını sınırlayan kararları nedeniyle “kişiyi hürriyetinden yoksun kılma” suçundan veya “görevi kötüye kullanma” suçundan dolayı soruşturulmaları gerektiğini değerlendirmiştir.

Yine HAAK, incelemeye konu kararların tarafsız olmayan, siyasi saiklerle hareket eden, mağdurun kendisine veya ait olduğu inanca, gruba ya da milliyete duyduğu kin ve nefret duygularını tatmin çerçevesinde karar veren yargı mensuplarınca oluşturulmuş olduğu konusunda bulgulara ulaşan HAAK, söz konusu yargı mensuplarının eylemlerinin, toplumun belirli bir kesimine karşı bir plan doğrultusunda sistemli şekilde işlenmiş olduğunun ispatı durumunda bu kişilerin “insanlığa karşı suç” bağlamında soruşturulmaları gerektiği sonucuna varmıştır.

Kurul, yaptığı değerlendirmeler sonrasında, diğer şartları oluştuğu taktirde kararlarda imzası bulunan yargı mensuplarının aşağıdaki suçlardan biri veya birkaçı çerçevesinde de soruşturulmasının mümkün olduğu sonucuna varmıştır:

• Konut dokunulmazlığının ihlali (TCK md. 116)
• Dilekçe hakkının kullanılmasının engellenmesi (TCK md. 121)
• Nefret ve ayırımcılık (TCK md. 122)
• Haberleşmenin gizliliğini ihlal (TCK md. 132)
• Özel hayatın gizliliğini ihlal (TCK md. 134)
• Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme (TCK md. 136)
• Verileri yok etmeme (TCK md. 138)
• Resmi belgede sahtecilik (TCK md. 204)
• Resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan (TCK md. 206)
• Görevi kötüye kullanma (TCK md. 257)
• Kişilerin malları üzerinde usulsüz tasarruf (TCK MAD md. DE 261)
• Suç uydurma (TCK md. 271)
• Yargı görevi yapanı, bilirkişiyi veya tanığı etkilemeye teşebbüs (TCK md. 277)
• Suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme (TCK md. 281)
• Adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs (TCK md. 288)

Disiplin Hukuku Bağlamında;

Yargı mensuplarının, Anayasa ve uluslararası sözleşmelerden kaynaklı yükümlülüklerini yerine getirmediği konusunda ağır hukuka aykırılıklar tespit eden HAAK, ilgililerin disiplin sorumluluklarını değerlendirmekle görevli ve yetkili kurumları tarafından meslekten ihraçlarını konu alan bir disiplin soruşturması yapılması gerektiğini tespit ve tavsiye etmiştir.

Tazminat Hukuku Bağlamında;

HAAK, başvurucuların uğradığı maddi ve manevi zararları bağlamında Devlet aleyhine ulusal ve uluslararası yargı mercileri nezdinde açılacak davalar sonucunda ödenmesi kuvvetle muhtemel tazminat miktarlarının, hukuksuz kararlarda imzası bulunan yargı mensuplarından tahsil edilmesi gerektiği değerlendirmesinde bulunmuştur.

XII. HUKUKA AYKIRI KARARLAR VERDİKLERİ TESPİT EDİLEN YARGI MENSUPLARI

HAAK, kendisine yapılan başvurular ve ibraz edilen yargı kararları çerçevesinde, verdikleri kararlarda ağır hukuka aykırılıklar tespit ettiği yargı mensuplarının isimlerine de kararlarında yer vermiştir. Bunda güdülen amaç kesinlikle söz konusu yargı mensuplarının kişilik haklarını ihlal değil, verdikleri hukuka aykırı kararların tespit edildiğini ve bilinir hale geldiğini belirtmek suretiyle, bu yargı mensuplarını hukuka uygun karar vermeye davet ve teşviktir.

HAAK, temel hak ve özgürlüklere, doğrudan yargı mensupları tarafından yapılan saldırının görünür hale gelmesini amaçlamaktadır. Bu yolla, hukuk dışına çıkan hakim ve savcılar üzerinde öncelikle yargının kendi iç kontrol mekanizmalarının yanı sıra barolar ve insan hakları örgütleri gibi harici baskı unsurlarının harekete geçirilmesi sağlanabilecektir.  

Aşağıdaki listede yer verilen unvanlar, incelenen kararlarda yargı mensuplarının sahip oldukları görev/sıfat doğrultusunda tespit edilmiştir.

Listede bazı yargı mensuplarının isimleri karşısında birden fazla ünvana yer verilmiştir. Bunun sebebi, söz konusu kişinin, birden fazla kararda değişik unvan-sıfat-görev ile yer almış olmasındandır. Örneğin sulh ceza hâkimi sıfatıyla haksız tutuklama kararı veren bir yargı mensubu, sonrasında ağır ceza mahkemesi üyesi ya da başkanı veya bölge adliye mahkemesi üyesi/başkanı sıfatıyla da benzer kararlar verebilmektedir.

 

 

SİCİL NO	ADI-SOYADI	ÜNVANI
24155	Mehmet Kalkancı	SCH Hakimi
25456	Halil Türkmen	SCH Hakimi
27529	Ömer Azküçük	SCH Hakimi
27595	Yakup Ata	HSK Üyesi
27987	Kenan İpek	HSK Üyesi
27995	Ömer Tuncay İpek	Savcı
28110	Nazmi Hakan	BAM Daire Başkanı
28308	Mehmet Yılmaz	HSK Üyesi
29231	Ali Yıldız	ACM Başkanı
29323	Yıldız Gönlüm Tarhan	ACM Üyesi
29326	Halide Yazıcı	ACM Üyesi
29867	Ali Nevzat Açıkgöz	Yargıtay Üyesi
29951	Eyüp Yeşil	Yargıtay Daire Başkanı
29991	Mehmet Tuğrul Türksoy	ACM Başkanı
30129	Fatma Nilgün Kökçek	ACM Üyesi
30682	Ali Kara	ACM Üyesi
30869	Aysel Gökçe	ACM Üyesi
30898	İsmail Yalçın	Savcı
30907	İsa Dalgıç	Savcı
30938	Mustafa Doğru	Başsavcı – Yargıtay Üyesi
30952	Sadık Bölek	Başsavcı
31079	Hasan Şatır	ACM Başkanı
31547	Mustafa Kemal Çokdinç	Başsavcı
31589	Metin Yandırmaz	HSK Üyesi
32201	Mehmet Öztunç	Yargıtay Üyesi
32204	Cihan Şahin	Savcı
32221	Gökalp Gökçü	Savcı
32315	Ömer Kerkez	HSK Üyesi
32389	Abdullah Tanrıkulu	ACM Başkanı
32676	Ali İhsan Temel	Danıştay Savcısı
32687	Fethi Aslan	Danıştay Daire Başkanı
32693	Musa Albayrak	Danıştay Üyesi
32698	Emin Sınmaz	HSK Üyesi
32859	Mehmet Durgun	HSK Üyesi
33211	Orhan Usta	Başsavcı
33389	Emin Ekmekçioğlu	Savcı
33410	Mustafa Kurtaran	Yargıtay Üyesi
33453	Deniz Gül	ACM Başkanı
33587	Keziban Gülcan Kaya	Danıştay Üyesi
33608	Halil Koç	HSK Üyesi
33938	Hayriye Gürsan	SCH Hakimi
33948	Ramazan Kaya	HSK Üyesi
33965	Mehmet Cihan Kısa	Savcı
33968	Şerafettin Saka	Yargıtay Üyesi
33969	Mehmet Akif Kay	Savcı
33989	Fehmi Tosun	Başsavcı
34008	Dursun Büyükbaş	ACM Başkanı
34030	Harun Kodalak	Başsavcı
34065	Muhsin Şentürk	Yargıtay Üyesi
34071	Nuh Güler	ACM Üyesi
34139	Mehmet Aydın	Başsavcı Vekili
34199	Bekir Yurtseven	ACM Üyesi
34206	Beytullah Metin	BAM Daire Başkanı
34326	Erdoğan Yavuz	SCH Hakimi
34367	Bahadır Çoşlu	BAM Daire Başkanı
34435	Alp Arslan	HSK Üyesi
34445	Mehmet Karagöz	OHAL Komisyonu Üyesi
34463	Hacı Atilla Önder	ACM Üyesi
34780	Mustafa Çınar	BAM Üyesi
34907	Muharrem Songür	Savcı
35077	Ömür Topaç	HSK Üyesi
35084	Fatih Gökçen	Savcı
35113	Yakup Şahin	Savcı
35152	Hakan Yüksel	Yargıtay Üyesi
35260	Hakan Özer	ACM Başkanı
35296	Hüsamettin Otçu	ACM Başkanı
35826	Nazım Durmaz	Yargıtay Üyesi
36039	Naim Babür Alaybeyoğlu	Savcı
36123	Murat İrcal	Başsavcı
36460	Turgay Ateş	HSK Üyesi
36850	Abdullah Gök	SCH Hakimi
36896	İsa Çelik	HSK Üyesi
37064	Ayla Ünal	BAM Üyesi
37149	Okan Erdoğan	ACM Başkanı
37162	Ali Erbıyık	ACM Üyesi
37184	Zekeriya Samancı	BAM Daire Başkanı
37198	Cemil Balcılar	Savcı
37235	Mustafa Karayıldız	Yargıtay Üyesi
37253	Alev Özcan	SCH Hakimi
37283	Eyyup Mutlu	BAM Üyesi
37287	Hüseyin Yaşar Özyavuz	ACM Üyesi
37315	Yunus Süer	SCH Hakimi
37410	Mahmut Savaşçı	Savcı
37461	İsmail Ersin Ağca	Savcı
37537	Anıl Özdilek	ACM Üyesi
37539	İrfan Sert	Savcı
37559	Cevdat Özcan	SCH Hakimi
37560	Tülay Berber	SCH Hakimi
37680	Hakan Pektaş	Savcı
37685	Kenan Zeybek	Yargıtay Üyesi
37940	Cüneyt Bölükbaşı	BAM Üyesi
37942	Mevlüt Gülbudak	SCH Hakimi – ACM Başkanı
37950	Tamer Keskin	SCH Hakimi
37957	Ali Oğuz Şahin	ACM Üyesi
38077	Veli San	Savcı
38100	Cemal Duman	ACM Başkanı
38109	Saliha Özden	SCH Hakimi
38135	Hakan Yaşar Ürün	Savcı
38212	Selahattin Kanbur	Savcı
38259	Burçin Çetiner	BAM Üyesi
38315	Tunç Cantaymaz	Savcı
38428	Sabahattin Sarıdoğan	ACM Başkanı
38481	Zekariya Yavuz	ACM Başkanı
38494	Halil Toma	BAM Üyesi
38649	Ayhan Güldalı	ACM Üyesi
38723	Ayhan Akyol	Savcı
38728	Kadir Gezici	ACM Başkanı
38852	Nebi Kurtgöz	Başsavcı Vekili
39479	Beyhan Gök Berber	SCH Hakimi
39559	Bayram Kantık	ACM Başkanı
39571	Ahmet Diler	BAM Üyesi
39600	Celal Albay	Yargıtay Üyesi
39604	Salih Kılıçdağı	Savcı
39606	Hakan Tural	Savcı
39630	Akif Karakuş	Savcı
39663	Serdar Coşkun	Savcı
39680	Ergün Şahin	Yargıtay Üyesi
39703	Atila Öztürk	SCH Hakimi
39704	Melik Kahraman	ACM Başkanı
39802	Doç.Dr.Ekrem Çetintürk	Yargıtay Üyesi
39802	Ekrem Çetintürk	Yargıtay Üyesi
39830	Ömer Öztürk	SCH Hakimi – ACM Başkanı
39844	Hayrettin Sevim	BAM Üyesi
39858	Yasin Arslan	ACM Üyesi
39874	Yavuz Koç	SCH Hakimi
39888	Kenan Türkmen	SCH Hakimi
39928	Mustafa Çorumlu	ACM Başkanı
39966	Ömer Özgür Ercan	ACM Başkanı
40012	Muammer Çalık	BAM Üyesi
40017	Cem Boztaş	ACM Başkanı
40019	Erkan Sarıçam	BAM Üyesi
40048	Habib Korkmaz	Başsavcı
40055	Mehmet Uğurbaş	SCH Hakimi
40060	Faik Ersöz	Savcı
40076	Hasan Ay	ACM Üyesi
40129	Faruk Şener	Yargıtay Üyesi
40150	Savaş Şahinbay	SCH Hakimi – BAM Daire Başkanı
40189	Hayati Karaaslan	BAM Daire Başkanı
40190	Altan Özçelik	ACM Üyesi
40207	Utku Ercan	SCH Hakimi
40227	Serkan İçöz	ACM Üyesi
40250	Ali Rıza Doğmuş	SCH Hakimi
40304	Ahmet Nazmi Alp	ACM Başkanı
40335	Salih Polat	BAM Daire Başkanı
40342	Lütfi Türk	ACM Başkanı
40745	Osman Tonta	ACM Üyesi
40751	Atilla Rahimi	Savcı
40752	Derda Gökmen	BAM Üyesi
40773	Ahmet Hakan Özdemir	Savcı
40794	Bahtiyar Çolak	ACM Başkanı
40811	Şuayıp Arslan	ACM Üyesi
40852	Şamil Koç	ACM Başkanı
40869	Abdurrahman Gün	SCH Hakimi- ACM Başkanı – BAM Üyesi
40905	Sinan Tür	Başsavcı Vekili
40911	Uğurhan Kuş	Başsavcı
40914	Suat Alaca	ACM Başkanı
40925	Alaadtin Akdere	BAM Üyesi
40933	Bülent Koç	ACM Başkanı
40943	Seyit Gazi Balkaya	ACM Üyesi
40958	Sezer Söylemez	SCH Hakimi
40961	Ali Ramazan Bilgisiçok	SCH Hakimi
40975	Hakan Özdeş	ACM Üyesi
40991	Namık Genel	Savcı
41005	Hasan Gelir	ACM Üyesi
41065	Hüseyin Gören	BAM Üyesi
41073	Murat Türkmen	ACM Başkanı
41091	Işıl Kütük	SCH Hakimi
41104	Erdoğan Güleç	Savcı
41115	Bekir Çağlar	BAM Üyesi
41359	Mehmet Ersin Berber	Savcı
41370	Gülpınar Tür	SCH Hakimi
41372	Gökhan Şimşek	SCH Hakimi
41500	Volkan Keskinkaya	ACM Üyesi
41916	Muhammet Yavuz	Yargıtay Üyesi
41923	Adem Aygün	ACM Başkanı
41941	Ömer Yurdusev	Savcı
41968	Erkan Özkaya	ACM Başkanı
42011	İhsan Doğan	Savcı
42049	Şükrü Çağlar	ACM Başkanı
42056	Fahri Turan	ACM Üyesi
42102	Mustafa Gökçe	Savcı
42107	Mustafa Demirel	ACM Üyesi
42114	Ahmet Cengiz Soysal	SCH Hakimi
42117	Ahmet Turan Oral	ACM Başkanı
42138	Mehmet Selim Karakuzu	ACM Başkanı
42169	Kamil Altıntaş	Savcı
42184	Mehmet Arslan	ACM Başkanı
42263	İsmail Gürsoy	ACM Üyesi
42294	Barbaros Arslan	Savcı
42394	Emin Alkan	BAM Üyesi
42430	Tuncay Başaran	BAM Üyesi
42436	Ayhan Arduç	ACM Üyesi
42437	Gökberk Sunal	ACM Üyesi
42520	Oğuz Dik	Yargıtay Üyesi
42562	Kenan Türk	SCH Hakimi
42597	Mehmet Duman	ACM Başkanı
42614	Ulaş Mengüloğlu	ACM Başkanı
42620	Ceyhun Yılmaz	Savcı – BAM Üyesi
42658	Burak Kılıç	SCH Hakimi
42695	Ayhan Yardımcı	SCH Hakimi
43103	Cem Karaca	ACM Başkanı
69460	Vahit Özcan	Savcı
92511	Barış Erdoğan	ACM Başkanı
92531	Serkan Baş	ACM Üyesi
92540	Halit Kılıç	ACM Başkanı
92592	Erhan Karakaya	SCH Hakimi
92634	Selami Yılmaz	SCH Hakimi
93856	Özgür Koç	SCH Hakimi
93890	Ahmet Dalgalı	BAM Üyesi
93902	Mustafa Özbek	ACM Üyesi
94977	Fatih Öztürk	Savcı
95033	Turgay Çorak	ACM Başkanı
95041	Melih Avcı	ACM Başkanı
95050	Onur Yerdelen	ACM Başkanı
95083	İbrahim Koca	ACM Başkanı
95095	Yasin İsmailoğulları	ACM Başkanı
95186	Mahmut Ateş	BAM Üyesi
97712	Uğur Taştemir	BİM Üyesi
97744	Nihat Koçak	BİM Başkanı
97904	Murat Şahingöz	Savcı
97924	İbrahim Polat	ACM Üyesi
97938	Metin Özbay	Savcı
97939	Orbay Bahri Ulgar	Savcı
97947	Ali Deniz Tanrıverdi	ACM Üyesi
97958	Bülent Cem Koçak	ACM Başkanı
97998	Yusuf Arslan	SCH Hakimi
98067	Ali Güllü	Savcı
98080	Bilal İnanç	ACM Başkanı
98107	Ahmet Ataman	Başsavcı
98436	Murat Uzun	BAM Daire Başkanı
101104	Abdurrahim Ay	BİM Üyesi
101189	Abdurrahman Yalçın	Savcı
101305	Hamdi Çağrı Şahin	Savcı
101322	Ali Resul Ceritlioğlu	Savcı
101428	Mustafa Gökhan Yumrutaş	Savcı
101546	Mehmet Reşat Yavuz	ACM Üyesi
101549	Özkan Tavuz	ACM Başkanı
101632	Turgut Türkmen	Başsavcı
101660	Taner Güngör	Başsavcı Vekili
101711	Özgür Metin	BAM Üyesi
101717	Hasan Demirtaş	SCH Hakimi
102840	Canan Çetinkaya	ACM Üyesi
104685	Bozan Çevik	Savcı
104700	Murat Dilsiz	Başsavcı
104701	İsmail Mermerci	Savcı
104702	Esat Işık	OHAL Komisyonu Üyesi
104708	Mustafa Çakar	SCH Hakimi
104747	Ülkü Adıgüzel	ACM Başkanı
104765	Yasemin Yaman	SCH Hakimi
104771	Mustafa Kemal Turgut	ACM Üyesi
104862	Mehmet Güven	ACM Başkanı
104873	Mehmet Tokyürek	ACM Başkanı
104898	Hanife Olgun Güneş	SCH Hakimi
104925	Yıldıray Kaya	ACM Üyesi
104927	Cantürk Taşkın	ACM Üyesi
104934	Remzi Demir	Savcı
105036	Kadir Erdeo	SCH Hakimi – ACM Başkanı
105053	Eşref Durmuş	BAM Üyesi
107239	Kemaleddin Özdemir	İdari Hakim
107357	Hakan Akdeniz	SCH Hakimi
107370	Mustafa Kemal Çatak	ACM Üyesi
107382	Mustafa Asefler	SCH Hakimi – ACM Üyesi
107405	Yıldırım Kemal Zöhre	Savcı
107434	Mehmet Atıf Öztürk	SCH Hakimi
107449	Özgür Kökten	SCH Hakimi
107485	Bayram Ercan	ACM Başkanı
107548	Nermin Beyazitoğlu Gürsoy	BAM Üyesi
107601	Erkan Yüksel	Savcı
107625	Kaya Burak Dumlu	ACM Üyesi
107630	Murat Sopacı	SCH Hakimi
107662	Selçuk Ülger	ACM Üyesi
109449	Erdem Demircanlı	BAM Üyesi
109468	Hüseyin Özcan	ACM Üyesi
109671	Akın Aycan	ACM Üyesi
109702	Akın Gürlek	SCH Hakimi
109762	Murat Özcan	Savcı
109817	Ferit Sandal	Savcı
109889	Ergün Güçlü	Savcı
115027	İbrahim Korkmaz	Savcı
118891	Mustafa Alyörük	ACM Üyesi
118921	Utku Özdemir	SCH Hakimi
118965	Pıanr Gezer Atanıan	ACM Başkanı
119005	Gülşah Kablan Şen	SCH Hakimi
119009	Burhan Temtek	Savcı
119027	Mehmet Erten	ACM Üyesi
119028	Vakkas Sait Dikmen	SCH Hakimi
119092	Melih Serdar Çakır	ACM Üyesi
119130	Gökan Günaydın	ACM Başkanı
119168	İrfan Şancı	ACM Üyesi
119176	Mehmet Alan	ACM Üyesi
119213	Çağdaş Topgül	ACM Üyesi
119228	Ferit Yamer	ACM Üyesi
119250	Ramazan Kelebek	ACM Üyesi
119281	Mustafa Kutsal Kaya	Savcı
120593	Yavuz Arnak	Savcı
120633	Cihan Yılmaz	ACM Üyesi
120674	Anıl Deniz Güneş	SCH Hakimi
120718	Ali Keleş	SCH Hakimi
120725	Adem Can	ACM Üyesi
120773	Ersin Öztürk	SCH Hakimi
120806	Özgür Kemal Kartal	ACM Üyesi
120901	Göksel Ünüvar	Savcı
120920	Ömer Harun Özbek	SCH Hakimi
120944	Çağlar Ertaş	Savcı
120958	Celal Sarıdere	Savcı
121014	Ramazan Aydoğan	Savcı
122240	Adnan Yılmaz	SCH Hakimi
122275	Uğur Muslu	SCH Hakimi
122279	Abdullah Fırat Gedik	ACM Üyesi
122311	Kadri Arslan	ACM Üyesi
122312	Osman Pediz	ACM Başkanı
122321	Nebi Erken	Savcı
122338	Yasin Köse	SCH Hakimi
122345	Yeşim Can	ACM Üyesi
122384	Çağlar Pürlüpınar	ACM Başkanı
122390	Burcu Sağlam	SCH Hakimi
122422	Fatih Yılmaz	SCH Hakimi
122424	Oktay Güney	ACM Üyesi
122425	Zeki Yavuz	Savcı
122430	Zübeyde Ulaş Otur	ACM Üyesi
122486	Mevlüt Uçar	ACM Üyesi
122486	Yasemin Güç Doğmaz	ACM Başkanı
122493	Esra Gül Can	Savcı
122504	Eray Erden	Savcı
122505	Nuray Hopikoğlu	ACM Üyesi
122527	Fatih Kutluboğa	ACM Üyesi
122563	Halil Kurt	ACM Üyesi
123185	Hasan Karaman	SCH Hakimi
123452	Malik Daşdan	Savcı
124675	Mustafa Özoğul	SCH Hakimi
124724	İbrahim Timur	ACM Üyesi
125127	Yasin Uğurer	ACM Başkanı
125163	Okay Koç	ACM Üyesi
125170	Mustafa İlker Aydın	ACM Üyesi
125195	Uğur Sönmez	SCH Hakimi
125201	Ali Ersin	SCH Hakimi
125222	Gökhan Büyükşimşek	Savcı
125223	Ata Serdar Dumlupınar	SCH Hakimi – ACM Başkanı
125305	Yusuf Menteş	ACM Üyesi
125336	Hatice Öztoprak	SCH Hakimi
125340	Melike Esma Can Karatay	ACM Başkanı
125346	Özhan Güzel	ACM Üyesi
125357	Osman Berber	ACM Üyesi
125480	Pınar Demir Yılmazel	ACM Üyesi
125491	Tuba Büyükşahin	ACM Üyesi
125511	Şehnaz Apaydın	ACM Başkanı
125541	Adem Karataş	ACM Üyesi
125579	Alparslan Türkmen	Savcı
125611	Zeliha Ertan	ACM Üyesi
125635	Ergin Yılmaz	ACM Üyesi
125862	Mehmet Tevfik Gerçek	ACM Üyesi
125911	Tülay Akceylan	ACM Üyesi
125939	Akif Düzgün	Savcı
137280	Çağlayan Özbay	ACM Üyesi
137358	Ümit Kaya	Savcı
137388	Ferhat Ekinci	Savcı
137561	Hasan Basri Savaş	SCH Hakimi
137568	Ahmet Onur Sarıdoğan	SCH Hakimi
138886	Alperen Ertürk	Savcı
139654	Medine Özlem Rüzgar	ACM Üyesi
139701	Ender Genç	SCH Hakimi
139709	Selime Hidayet Kibritcioğlu	ACM Üyesi
139745	Mustafa Kalın	SCH Hakimi
139767	Şule Gedik	ACM Üyesi
139826	Muammer Yurtseven	SCH Hakimi- ACM Üyesi
139832	Ferhat Koyuncu	ACM Üyesi
139884	Emrah Aydemir	ACM Üyesi
139914	Emrah Yıldırım	ACM Üyesi
149922	Emre Küçükbaşol	ACM Üyesi
149927	Ramazan Yurteri	ACM Üyesi
149977	Yeşim Yahşi	ACM Üyesi
150011	Akın Çetin	Savcı
150048	Tayfur Cengiz	Savcı
150106	Mustafa Şenocak	ACM Üyesi
150927	Cem Koray Eryılmaz	Savcı
150935	Şahabettin Öztürk	ACM Üyesi
150963	Mithat Öz	Savcı
151134	Mehmet Ali Kuşuçar	SCH Hakimi
151274	Hürol Özcüre	Savcı
151293	Diyaaddin Özislam	SCH Hakimi
151328	İbrahim İlaslan	ACM Üyesi
151348	Muzaffer Sengelli	ACM Üyesi
151384	Murat Bahadır	ACM Üyesi
151391	Orhan Kaya	Savcı
151417	Cebrail Umut	ACM Üyesi
151520	Ahmet Dişbudak	SCH Hakimi
153031	Müge Akbıyık	SCH Hakimi
153039	Ali İhsan Akdoğan	Savcı
153061	Dursun Aksoy	SCH Hakimi
153119	Abdullah Fatih Bildik	Savcı
153153	Şengül Yılmaz	ACM Üyesi
153183	Adem Çörek	Savcı
153185	Mustafa Doğan	ACM Üyesi
153193	Aydın Cıvgın	ACM Üyesi
153213	Gülşah Eğilmez Türüdi	ACM Üyesi
153226	Mesut Eryılmaz	SCH Hakimi
153241	İbrahim Hatipoğlu	SCH Hakimi
153475	Sefa Öner	SCH Hakimi
153553	Çağrı Burak Türk	SCH Hakimi
154603	Buket Çelik Arı	SCH Hakimi – ACM Üyesi
156982	Ferhat Yayla	Savcı
164309	Ayşe Esin Eser Avcı	ACM Üyesi
165565	Sadık Çimen	ACM Başkanı
165609	Rıza Tekinalp	ACM Üyesi
165634	Ayşe Akdeniz İlaslan	Danıştay Tetkik Hakimi
165673	Murat Aytaç	OHAL Komisyonu Üyesi
165791	Ahmet Çetinkaya	SCH Hakimi
165897	Muhammet Ertuğrul Gümüş	ACM Üyesi
165905	Ali Metin Güven	ACM Üyesi
165926	Mehmet Ramazanoğlu	SCH Hakimi
165982	Enver Üstün	ACM Üyesi
165989	Kadir Tuncay	ACM Üyesi
166003	Abdulkadir Yeşiltaş	ACM Üyesi
166004	Ercan Yetkin	SCH Hakimi
166006	Fatih Yıldırım	SCH Hakimi
170996	Merve Kalkan	ACM Üyesi
171022	Ali Armağan Karaca	Savcı
171091	Mustafa Alper Kesik	SCH Hakimi
171099	Mustafa Aydın	SCH Hakimi
171192	Eshat Özkul	ACM Üyesi
171233	Turan Boran	Savcı
171274	Zeynep Yargıcı	ACM Üyesi
171292	Seda Tamam	ACM Üyesi
171455	Özgür Dursun	ACM Üyesi
171517	Muhammed Yıldız	Savcı
171568	Merve Fadime İnce	ACM Üyesi
174415	Ali İde	SCH Hakimi
174422	Onur Engin Deniz	ACM Üyesi
174431	Mahmut İrek	Savcı
174475	Cem Altunsoy	SCH Hakimi
174487	Ebru Engindeniz	ACM Üyesi
174495	Yunus Sağlam	SCH Hakimi
174533	Mehmet Kılıç	ACM Üyesi
174540	Mahmut Kızılelma	ACM Üyesi
174609	Mustafa Nar	SCH Hakimi- ACM Üyesi
174646	Ahmet Tarık Çiftçioğlu	ACM Üyesi
174671	Aykut Özkara	ACM Üyesi
174708	Ahmet Onur Somuncu	SCH Hakimi
174710	İlker Vural	Savcı
174711	Mustafa Sopacı	SCH Hakimi – ACM Üyesi
174763	Ülkü Tiryakioğlu	ACM Üyesi
179239	Rüstem Kocadağ	Savcı
179331	Seher Narin Yıldız	ACM Üyesi
179377	Suzan Ayturan	SCH Hakimi
179614	Ahmet Türker	SCH Hakimi
179714	Bekir Yücel	ACM Üyesi
189495	Hacı Mustafa Akbucak	SCH Hakimi
189517	Esra Akkaya	ACM Üyesi
189536	Musa Akyıldız	ACM Üyesi
189544	Anıl Altay	Savcı
189546	Aysun Altun Tabaklı	ACM Üyesi
189665	Abdullah Boyraz	ACM Üyesi
189719	Fırat Çankaya	ACM Üyesi
189820	Sabahat Çisem Durukal	SCH Hakimi
189857	Özge Eroğlu	ACM Üyesi
189874	Aslı Eşpek	ACM Üyesi
189937	Tayfun Gün	ACM Üyesi
189949	Mustafa Gürbüz	SCH Hakimi
189952	Merve Ergüden	ACM Üyesi
190134	Oğuzhan Mert	Savcı
190160	Hasan Burak Öndin	ACM Başkanı
190162	Ömer Öz	ACM Üyesi
190163	Ayşegül Özaltun Baba	ACM Üyesi
190188	Feyza Özer	ACM Üyesi
190201	Ramazan Özmen	Savcı
190220	Mehmet Sabit Pamukcu	SCH Hakimi
190233	Berna Saçan Türker	ACM Üyesi
190335	Sarp Şenbaşlar	ACM Üyesi
190438	Emre Us	Savcı
190482	Sema Yamaçlı	SCH Hakimi
190492	Yener Hüseyin Yarar	ACM Üyesi
190557	Duygu Demir	ACM Üyesi
190565	Merve Yücel	ACM Üyesi
192110	Murat Aydın	ACM Üyesi
192126	Ahmet Bulut	ACM Üyesi
192130	Alper Celep	ACM Üyesi
192146	Bünyamin Derin	Savcı
192184	Erdal Karakaş	Savcı
192206	Yusuf Kolukısa	SCH Hakimi
192260	Umut Sarı	ACM Üyesi
193549	Mustafa Akarslan	SCH Hakimi
193564	Sema Akdoğan	SCH Hakimi
193711	Ayşe Aydın	ACM Üyesi
193721	Gökhan Aydoğan	Savcı
193735	Abdulvahit Babat	ACM Üyesi
193757	Ali Hakan Bayburt	SCH Hakimi
193783	Sinan Atahan	ACM Üyesi
193839	Muhammet Raşit Çağlar	ACM Üyesi
193850	Ömer Çakır	ACM Üyesi
193873	Bilal Çelik	Savcı
193938	Mehmet Demirci	ACM Üyesi
193945	Efnan Demirhan Alsan	ACM Üyesi
193947	Faruk Demirtaş	ACM Üyesi
194048	Sümeyra Doğru	Savcı
194062	Tayfur Duran	SCH Hakimi
194096	Damla Erçıktı	SCH Hakimi
194160	Meltem Göncüoğlu	ACM Üyesi
194166	Coşkun Gözağaç	SCH Hakimi
194178	Gözde Gülderen	ACM Üyesi
194219	Serkan Güvenç	ACM Üyesi
194246	Hasan İshak	SCH Hakimi
194249	Alihan İyigün	Savcı
194270	Soner Kantav	ACM Üyesi
194337	Yakup Kaya	Savcı
194408	Cansu Kökçe Tarakçı	ACM Üyesi
194510	Cenk Özbaş	ACM Üyesi
194562	Gökçe Bahar Öztürk	ACM Üyesi
194693	Hafize Şengül Bulut	ACM Üyesi
194708	İsmail Taş	ACM Üyesi
194729	Merve Tekin	ACM Üyesi
194798	Zemze Uçar	ACM Üyesi
194829	Nazmi Burak Ünal	Savcı
195176	Erdal Öztürk	İdari Hakim
195183	Yunus Pekmezci	İdari Hakim
195683	Osman Akbaş	Savcı
195688	Sevay Akbulut	ACM Üyesi
195702	Cumali Alkış	Savcı
195703	Ercan Akin	Savcı
195720	Gülüzar Kaya	ACM Üyesi
195765	Selçuk Aylan	ACM Üyesi
195914	Gülpınar Duman	ACM Üyesi
196010	Özcan İnan	ACM Üyesi – ACM Başkanı
196043	Hasan Hüseyin Kaya	ACM Üyesi
196063	Nizamettin Kırlı	ACM Üyesi
196193	Yağmur Satıcı	ACM Üyesi
196196	Hatice Savaş	ACM Üyesi
196204	Hüseyin Sert	ACM Üyesi
196213	Reyhan Sunam	ACM Başkanı
196304	Celalettin Yazgı	ACM Üyesi
198462	Nesrin Avlar	ACM Üyesi
198932	Kübra Güner	ACM Üyesi
198959	Nihal Işık	ACM Üyesi
199094	Niyazi Tüfek	SCH Hakimi
199174	Kübra Söker	ACM Üyesi
211128	Mehmet Çağrı Alperen	ACM Üyesi
211165	Teceli Aslan	ACM Üyesi
211244	Abdüsselam Furkan Barutçu	Savcı
211245	Hatice Barutçu	SCH Hakimi
211279	Selçuk Baysal	ACM Üyesi
211444	Hatice İnal	ACM Üyesi
211518	Meryem Elbistan	ACM Üyesi
211542	Şeyma Erdoğdu	ACM Üyesi
211654	Bayram Günaydın	ACM Üyesi
211698	Veli Gürsoy	ACM Üyesi
211717	Nurşen Hayran Işık	ACM Üyesi
211818	Nursel Karamancı Gülel	ACM Üyesi
211947	Sencer Levent	ACM Üyesi
212128	Nurdan Çakmak	ACM Üyesi
212179	Fatih Sönmez	ACM Üyesi
212184	Saliha Merve Sungun	ACM Üyesi
212232	Hakan Taş	SCH Hakimi
212278	Onur Tombaloğlu	ACM Üyesi
212307	Civan Behiç Turhan	ACM Üyesi
212318	Emine Tür	ACM Üyesi
212321	Esra Türüt	ACM Üyesi
212347	Furkan Uysal	ACM Üyesi
212383	Ahmet Yaldız	SCH Hakimi
212394	Raziye Yavuz	ACM Üyesi
212444	Zehra Yüksel	ACM Üyesi
212448	Gülay Zengin	ACM Üyesi
212454	Levent Zeydan	ACM Üyesi
214702	Berna Akalın Karagöz	ACM Üyesi
214777	Fadimana Akyıldız Keleş	ACM Üyesi
214849	Tuğba Armağan Ustaoğlu	ACM Üyesi
214863	Nursema Arslan	ACM Üyesi
214896	Burak Ateş	ACM Üyesi
214942	Halil Ayhancı	ACM Üyesi
215163	Elif Çakıcı Atmaca	ACM Üyesi
215279	Cemaleddin Demir	Savcı
215364	Şahin Durnagöl	ACM Üyesi
215441	Murat Adıgüzel	ACM Üyesi
215441	Seda Ergül	ACM Üyesi
215478	Mücahit Evlice	ACM Üyesi
215792	Şevkiye Beyza Kaya Mert	ACM Üyesi
215981	Sümeyye Nur Özparlak	ACM Üyesi
215987	Duygu Mutlu	ACM Üyesi
216078	Mehmet Özdamar	ACM Üyesi
216272	Aylin Somkan Fırat	ACM Üyesi
216415	Murat Tuncer	ACM Üyesi
216501	Burcu Ünal	ACM Üyesi
217381	Hulusi Gül	BAM Üyesi
217438	Murat Özdemir	ACM Üyesi
217444	Eren Şen	SCH Hakimi – ACM Üyesi
218732	Mehmet Yayla	ACM Üyesi
219192	Bülent Kazancı	ACM Üyesi
219586	Tahir Baytar	ACM Üyesi
219764	Bengisu Akbaş	ACM Üyesi
221983	Adem Okur	ACM Üyesi
229349	Merve Akyüz	ACM Üyesi
234326	Kamil Işık	ACM Üyesi
235009	Arif Sami Yılmaz	ACM Üyesi
	Aysel Demirel	HSK Üyesi
	Hayriye Şirin Ünsel	HSK Üyesi
	Muharrem Özkaya	HSK Üyesi
	Rasim Aytin	HSK Üyesi
	Taci Bayhan	HSK Üyesi
	Cevdet Malkoç	Danıştay Üyesi
	İsmail Kalender	Danıştay Üyesi
	Mustafa Cihad Feslihan	OHAL Komisyonu Üyesi
	Mustafa İkbal	OHAL Komisyonu Üyesi
	Salih Tanrıkulu	OHAL Komisyonu Üyesi

 

 

 

SONUÇ VE TESPİTLER

Ekim 2021 tarihinde kurulup faaliyetlerine başlayan HAAK’a bugüne kadar, yargı mensuplarının verdiği kararlarla temel hak ve özgürlüklerinin zarar gördüğünü düşünen mağdurlar tarafından 96 başvuru yapılmış, yapılan bu başvuruların 56’sı HAAK tarafından incelenerek karara bağlanmıştır.

Başvurucular Özgürlüklerinin Tehdit Altında Olduğunu Düşünüyor

HAAK’a bu güne kadar 96 başvuru yapılmıştır. Başvurucuların 45’i kişisel bilgilerinin raporda yer verilmemesini talep etmiştir. 

Başvurucuların önemli bir kısmı yaptığı başvurusunda, kişisel verilerinin saklı tutulmasını talep etmiştir. Bunun temelinde kendisinin veya yakın çevresinin, kamu gücünü elinde bulunduran kişi ve kurumlarca yeniden hukuksuz muamelelere/yaptırımlara maruz kalma endişesi yattığı anlaşılmaktadır.

Başvuruların Büyük Çoğunluğu Gözaltı ve Tutuklamalara İlişkin

Yapılan başvuruların büyük çoğunluğunu (66 adet) hukuksuz gözaltı ve tutuklama kararları ile özgürlükleri kısıtlanan başvurucular yapmıştır.

HAAK, inceleyip raporlaştırdığı 56 başvuru dosyası bağlamında 814 yargı kararını incelemiştir. Bu kararların büyük kısmının 2016, 2017 ve 2018 yıllarına ait olduğu belirlenmiştir.

Bylock Verileri Hukuksuz Kararların Temel Dayanağı:

HAAK tarafından incelenen ve ağır hukuka aykırılıklar tespit edilen 56 başvuru dosyasında, yargı mensupları tarafından hukuka aykırı kararlara dayanak olarak Bylock verilerinin ana delil olarak kullanıldığı (27 dosyada), bunun yanında itirafçı beyanlarının (19 dosyada) ve kurumlar tarafından yapılan fişlemelerin de (10 dosyada) kararlarda yer verildiği tespit edilmiştir. Yargı birimleri tarafından Anayasa tarafından teminat altına alınan temel hak ve özgürlüklerin, suç delili olarak kullanıldığı ve kişilerin özgürlük ve güvenlik haklarının, mülkiyet haklarının ve adil yargılanma haklarının bunlar gerekçe gösterilerek ihlal edildiği HAAK tarafından belirlenmiştir.

Başvurucular Delilsiz Olarak Darbeye Teşebbüsten ve/ya Silahlı Terör Örgütüne Üye Olmaktan Suçlanmışlar:

Yapılan başvurular incelendiğinde, başvurucuların darbeye teşebbüs ve silahlı terör örgütüne üye olmakla suçlanıp gözaltına alındıkları, tutuklandıkları veya mesleklerinden ihraç edildikleri tespit edilmiştir. Başvuruculardan 27’si hem darbeye teşebbüs ve silahlı terör örgütü üyeliği suçlaması ile, 29’u ise sadece silahlı terör örgütü üyeliği suçlaması ile muhatap olmuştur.

HAAK tarafından incelenen başvuru dosyalarında, başvurucuların silahlı terör örgütü üyeliğini gösteren veya darbeye doğrudan veya dolaylı olarak iştirak ettiklerine dair zan derecesinde şüphe oluşturan, ceza hukuku tarafından delil olarak kabul edilebilecek bir bilgi ve belgeye rastlamamıştır. Yargı kararlarında delil olarak gösterilen verilerin kişilerin özel veya meslek hayatlarına ilişkin, ulusal ve uluslararası hukuk tarafından güvence altına alınan hak ve özgürlüklerin kullanımına ilişkin olduğu belirlenmiştir.

Bu durum HAAK tarafından, söz konusu soruşturma ve yargılamaların hukuki saiklerle değil, konjonktürel ve siyasal amaçlarla yapıldığı şeklinde yorumlanmıştır.

Türk Yargı Makamlarının İncelen Tüm Kararları Gerekçesizdir:

 HAAK, 56 başvuru bağlamında incelediği 814 yargı kararının tamamının gerekçesiz olduğunu belirlemiştir.

Tüm kararların gerekçesiz olması, istihbarat birimleri tarafından hazırlanan rapor ve değerlendirmelerin bütün kararlarda ayniyet derecesinde kullanılmış olması, soruşturma ve yargılama aşamalarının her ikisinde benzer durumun devam etmesi, yapılan soruşturma ve yargılamaların hukuki bir gereklilikten ziyade, siyasi saiklerle başlatılıp yürütüldüğü konusunda kuvvetli bir şüphe oluşturmaktadır.

Gözaltı ve Tutuklamalar Kanuna Aykırı ve Amaç Dışıdır:

HAAK, özgürlük ve güvenlik hakkına ilişkin olarak 33 başvuruyu karara bağlamıştır. Söz konusu başvuruların tamamının kanuna aykırı olduğunu ve CMK’nın 100.maddesinde yer verilen şartları taşımadığını tespit etmiştir.

Gözaltı ve tutuklama kararlarının delilsiz ve gerekçesiz olarak yapıldığının belirlenmiş olması karşısında, uygulanan bu tedbirlerin ceza soruşturması/yargılaması bağlamında bir zorunluluktan değil, siyasi veya ideolojik amaçlarla uygulandığı konusunda kuvvetli bir şüphe oluşturmaktadır.

Hukuka Aykırı Kararlara Karşı Etkin Bir İç Hukuk Yolu Yoktur:

HAAK tarafından incelenip karara bağlanan 56 başvurunun tamamında, başvurucuların itiraz, istinaf ve temyiz taleplerini inceleyen yargı birimlerinin gerekçesiz şekilde başvuruları reddettikleri, başvurucuların taleplerini karşılayacak bir değerlendirmeye yer vermedikleri belirlenmiştir.

Bu durum HAAK tarafından, hukuksuz karar veren yargı mensupları ve birimleri arasında açık veya gizli bir karar birliği, anlaşma ve/ya dayanışmanın olduğu şeklinde yorumlanmıştır. Yine bu anlaşma/dayanışma doğrultusunda belirli kişi ve gruplara karşı yapılan hukuksuzlukları devam ettirme konusunda bir yol izledikleri kanaatine varılmıştır. Tespit edilen ağır hukuka aykırılıkların itiraz, istinaf veya temyiz aşamasında gözden kaçabilecek, farklı bir hukuki yorumla geçiştirilebilecek seviyede olmadıkları gözönüne alındığında, böylesi bir hukuk sisteminin hak aramada etkin olmadığı kabul edilmelidir.

Hukuka Aykırı Karar Veren 603 Yargı Mensubunun İsmi Tespit Edildi

HAAK, yapılan başvurular çerçevesinde incelediği 814 yargı kararında bir veya birden fazla imzası bulunan 603 hakim, savcı ve/ya OHAL Komisyonu/HSK/istinaf/Yargıtay üyesi ismi tespit etmiştir.

HAAK, hazırlamış olduğu raporlarında bu isimlere yer vermek suretiyle, bu kişilerin isimlerinin görünür hale gelmesini sağlamış ve bu şekilde söz konusu yargı mensuplarının hukuka aykırı kararlar vermemeye teşvik etmeyi amaçlamıştır. Gaye bu kişilerin kişi hak ve özgürlüklerini ihlal olmayıp, ifa ettikleri kamu görevi çerçevesinde, hukuksuz kararlar verme konusundaki rahatlıklarını frenlemedir.

HAAK kararlarında, yaptığı değerlendirmelerin hukuka aykırı olduğunu düşünen yargı mensuplarını kararlarına itiraz etmeye davet etmiştir. Ancak bu güne kadar söz konusu kararlara karşı bir itiraz yapılmamıştır.

Hukuka Aykırı Karar Veren Yargı Mensuplarının %66’sı AKP Döneminde Göreve Başladı:

Hukuksuz karar verdikleri tespit edilen 603 yargı mensubundan 396’sının, AKP iktidarı döneminde yani 2002 yılı sonrasında göreve başladığı tespit edilmiştir. Özellikle 2014 yılı sonrasında doğrudan iktidarın etkisi ve/ya kontrolü altına girdiği bağımsız gözlemci kurum ve kişilerin raporları ile sabit Türk yargısının, bu görüntüsünün, AKP kontrolündeki Adalet Bakanlığı tarafından seçilip mesleğe kabulü sağlanan yargı mensupları eliyle oluşturulmuş olması tesadüf ile izah edilemez.

 İsimleri Tespit Edilen Yargı Mensuplarının %61’i Yargıda Birlik Derneği Üyesi:

HAAK tarafından ağır hukuka aykırılıklar içeren kararlar verdikleri tespit edilen 603 yargı mensubundan 370’inin resmi olarak Yargıda Birlik Derneği üyesi olması tesadüf ile izah edilemeyecek bir veridir.

Yargıda Birlik Derneği’nin, 17-25 Aralık Yolsuzluk-Rüşvet soruşturmalarının hemen sonrasında, 2014 yılı başında iktidarın Adalet Bakanı ve Başbakan seviyesinde organize ve desteği, muhalefet parti liderlerinin açık desteği ile kurulduğu, kuruluş amacının belirli bir toplum kesiminin kamusal ve özel alandan yargı eliyle etkisiz hale getirilmesi olduğu, süreç içerisinde yazılı ve görsel ya da sosyal medyaya yansıyan beyanlar, bilgi ve belgeler ile sabittir.

Yukarıda sayısal verilerine yer verildiği üzere HAAK tarafından incelenen tüm kararların gerekçesiz olması, itiraz, istinaf ve temyiz makamlarının hukuka aykırı kararları değiştirmeme/ devam ettirme konusundaki tavırları, yapılan gözaltı ve tutuklamaların tamamen delilsiz ve kanuna aykırı şekilde icra edilmiş olması, bu kararlara imza atan yargı mensuplarının %66’sının siyasal iktidar döneminde mesleğe başlamış olmaları ile bunların YBD üyelikleri birlikte düşünüldüğünde, tüm bu hukuksuzlukların tesadüfen olmadığı, belirli bir plan ve sistem içerisinde icra edildiği HAAK tarafından kabul edilmektedir.

 Sulh Ceza Hakimleri ve Ağır Ceza Mahkemesi Başkan/Üyeleri Hukuksuz Kararlara En Çok İmza Atan Yargı Mensupları:

Hukuka aykırı kararlara imza attıkları belirlenen 603 yargı mensubunun, 108’inin Sulh Ceza Hakimi, 221’inin Ağır Ceza Mahkemesi Üyesi, 61’inin ise Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı olduğu HAAK tarafından tespit edilmiştir. Hukuksuzluk sürecini başlatan 107 savcı ve 15 Başsavcı/vekili yine dikkat çeken sayılardır.

Hukuksuzlukların kapalı bir devre içerisinde gerçekleştiği, Başsavcı ve savcıların talimatı ile başlayan sürecin, Sulh Ceza Hakimleri tarafından devam ettirildiği, yargılama aşamasına geçildiğinde ise, aradaki (örtülü) anlaşma/dayanışma çerçevesinde bu hukuksuzluğun Ağır Ceza Mahkemeleri tarafından sürdürüldüğü HAAK tarafından tespit edilmiştir. Bu hukuksuzlukların istinaf ve temyiz aşamasına taşınan bu hukuksuzluklardan hiçbirisi Bölge Adliye Mahkemeleri veya Yargıtay tarafından giderilmemiştir.

Başvuruya konu ithamların darbeye teşebbüs ve silahlı terör örgütüne üye olma gibi, soyut ve siyasi/ideolojik yorumlara açık suçlamalar olduğu gözönüne alındığında, bunların siyasi saiklerle başlatılan ve yürütülen soruşturma ve yargılamalar olduğu, yargı mensuplarının da bu siyasi etki/yönlendirme/motivasyon ile hareket ettiği HAAK tarafından değerlendirilmektedir.

Yargı Mensupları İnsanlığa Karşı Suç İşliyor

HAAK, yapılan başvurular çerçevesinde yaptığı inceleme neticesinde, tespit ettiği hukuka aykırılıkların mahiyet ve önemleri doğrultusunda, ilgili yargı mensuplarının ceza hukuku, tazminat hukuku ve disiplin hukuku bağlamında muhtemel sorumluluklarını belirlemiştir.

Ceza Hukuku Bağlamında:

HAAK, kararlarını incelediği yargı mensuplarının, hukuka aykırı yöntemlerle elde edilmiş bilgi ve belgelere dayanılarak ya da hiçbir delil olmaksızın kişilerin özgürlük ve güvenlik haklarını sınırlayan kararları nedeniyle “kişiyi hürriyetinden yoksun kılma” suçundan veya “görevi kötüye kullanma” suçundan dolayı soruşturulmaları gerektiğini değerlendirmiştir.

Yine HAAK, incelemeye konu kararların tarafsız olmayan, siyasi saiklerle hareket eden, mağdurun kendisine veya ait olduğu inanca, gruba ya da milliyete duyduğu kin ve nefret duygularını tatmin çerçevesinde karar veren yargı mensuplarınca oluşturulmuş olduğu konusunda bulgulara ulaşan HAAK, söz konusu yargı mensuplarının eylemlerinin, toplumun belirli bir kesimine karşı bir plan doğrultusunda sistemli şekilde işlenmiş olduğunun ilk bakışta açık olması nedeniyle bu kişilerin “insanlığa karşı suç” bağlamında soruşturulmaları gerektiği sonucuna varmıştır.

Kurul, yaptığı değerlendirmeler sonrasında, diğer şartları oluştuğu taktirde kararlarda imzası bulunan yargı mensuplarının aşağıdaki suçlardan biri veya birkaçı çerçevesinde de soruşturulmasının mümkün olduğu sonucuna varmıştır:

• Konut dokunulmazlığının ihlali (TCK md. 116)
• Dilekçe hakkının kullanılmasının engellenmesi (TCK md. 121)
• Nefret ve ayırımcılık (TCK md. 122)
• Haberleşmenin gizliliğini ihlal (TCK md. 132)
• Özel hayatın gizliliğini ihlal (TCK md. 134)
• Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme (TCK md. 136)
• Verileri yok etmeme (TCK md. 138)
• Resmi belgede sahtecilik (TCK md. 204)
• Resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan (TCK md. 206)
• Görevi kötüye kullanma (TCK md. 257)
• Kişilerin malları üzerinde usulsüz tasarruf (TCK MAD md. DE 261)
• Suç uydurma (TCK md. 271)
• Yargı görevi yapanı, bilirkişiyi veya tanığı etkilemeye teşebbüs (TCK md. 277)
• Suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme (TCK md. 281)
• Adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs (TCK md. 288)

Disiplin Hukuku Bağlamında;

Yargı mensuplarının, Anayasa ve uluslararası sözleşmelerden kaynaklı yükümlülüklerini yerine getirmediği konusunda ağır hukuka aykırılıklar tespit eden HAAK, ilgililerin disiplin sorumluluklarını değerlendirmekle görevli ve yetkili kurumları tarafından meslekten ihraçlarını konu alan bir disiplin soruşturması yapılması gerektiğini tespit ve tavsiye etmiştir.

Tazminat Hukuku Bağlamında;

HAAK, başvurucuların uğradığı maddi ve manevi zararları bağlamında Devlet aleyhine ulusal ve uluslararası yargı mercileri nezdinde açılacak davalar sonucunda ödenmesi kuvvetle muhtemel tazminat miktarlarının, hukuksuz kararlarda imzası bulunan yargı mensuplarından tahsil edilmesi gerektiği değerlendirmesinde bulunmuştur.

 

[1] Öyle ki, HSK’nın yüksek mahkemelere üye seçimleri pek çok kez ““FETÖ ile mücadele edenler yüksek yargıç oldu” gibi başlıklarla basında haber konusu yapılmıştır.

https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/feto-ile-mucadele-edenler-yuksek-yargic-oldu-/1205829

https://ahvalnews-com.cdn.ampproject.org/c/s/ahvalnews.com/tr/node/38372?amp

[2] Yargıda Birlik Derneği üyelerinin isim listesine ulaşmak için tıklayınız: https://hukukpenceresi.com/yargida-birlik-dernegi-ybd-uyelerinin-isimlerini-suclu-olduklarini-dusundugu-icin-mi-gizliyor/