<\/p>\n
Ger\u00e7ek hayatta oldu\u011fu gibi, ceza evlerinde de hasta ve ya\u015fl\u0131 mahpuslar dezavantajl\u0131 durumda olup ciddi ma\u011fduriyetler ya\u015famaktad\u0131rlar. Cezaevlerinin gerek fiziksel gerekse psikolojik olarak yaratt\u0131\u011f\u0131 y\u0131k\u0131c\u0131 ve y\u0131prat\u0131c\u0131 etki, hasta ve ya\u015fl\u0131 mahpuslarda kendini daha \u00e7ok hissettirmektedir.<\/p>\n
Son zamanlarda bu konuda \u00f6ne \u00e7\u0131kan isimlerden biri Ay\u015fe \u00d6zdo\u011fan di\u011feri Yusuf Bekmezci oldu.<\/p>\n
Ay\u015fe \u00d6zdo\u011fan a\u011f\u0131r kanser hastas\u0131 olmas\u0131 ve cezaevi d\u0131\u015f\u0131ndaki ya\u015fant\u0131s\u0131nda dahi yard\u0131ma muhta\u00e7 olmas\u0131na ra\u011fmen cezas\u0131n\u0131n kesinle\u015fmesi gerek\u00e7e g\u00f6sterilerek cezaevine konuldu. Hakk\u0131nda Adli T\u0131p Kurumu ilkin cezaevi \u015fartlar\u0131nda kalabilece\u011fine dair rapor d\u00fczenledi. Savc\u0131l\u0131k da bu rapora istinaden infaz\u0131n ertelenmesi talebini reddetti. Ard\u0131ndan olu\u015fan toplumsal tepkinin etkisiyle cezaevinde kalamayaca\u011f\u0131na dair rapor d\u00fczenlenerek tahliye edildi. Tahliye edilene kadar, tabuttan farks\u0131z cezaevi nakil ara\u00e7lar\u0131 ile hastane dola\u015ft\u0131r\u0131ld\u0131, cezaevinde \u00e7ok zor \u015fartlarda kalmak zorunda b\u0131rak\u0131ld\u0131.<\/p>\n
Yusuf Bekmezci\u2019nin durumu da cezaevinde tutulmas\u0131 i\u00e7in uygun de\u011fildir. Hastad\u0131r, 87 ya\u015f\u0131ndad\u0131r, uyku apnesi, prostat, ileri derece i\u015fitme kayb\u0131, alg\u0131 ve muhakeme sorunu, Alzheimer gibi hastal\u0131klar\u0131 bulunmaktad\u0131r. Kendisine, 4 Ocak\u2019ta normal bir insan\u0131n rahatl\u0131kla atlatabilece\u011fi basit bir ameliyat i\u00e7in genel anestezi yap\u0131lm\u0131\u015f ancak ya\u015fl\u0131, hastal\u0131kl\u0131 ve zay\u0131f b\u00fcnyesi bunu kald\u0131ramam\u0131\u015f ve bir daha uyand\u0131r\u0131lamam\u0131\u015ft\u0131r. Yaz\u0131n\u0131n yaz\u0131ld\u0131\u011f\u0131 tarih itibariyle 23 g\u00fcnd\u00fcr uykudad\u0131r.<\/p>\n
Yusuf Bekmezci\u2019nin yak\u0131nlar\u0131n\u0131n kendisine yakla\u015fmas\u0131na, temas kurmas\u0131na, ba\u015f\u0131nda beklemesine dahi izin verilmemektedir.<\/p>\n
Bu ya\u015fta ve bu durumda bulunan birinin cezaevinde tutulmas\u0131, infaz ertelenmesi y\u00f6n\u00fcndeki taleplerin \u0131srarla reddedilmesi, etik olarak insanl\u0131k ay\u0131b\u0131, hukuki a\u00e7\u0131dan ise insanl\u0131\u011fa kar\u015f\u0131 su\u00e7tur.<\/p>\n
Bu vesile ile Yusuf Bekmezci \u00f6rne\u011finden hareketle ya\u015fl\u0131 ve hasta mahpuslar\u0131n durumunu b\u00fct\u00fcnc\u00fcl bir bak\u0131\u015fla bir kez daha ele almakta fayda olacakt\u0131r.<\/p>\n
\u00a0A\u011f\u0131r hasta ve ileri derecede ya\u015fl\u0131 olanlar\u0131n cezaevinde tutulmas\u0131 infaz\u0131n amac\u0131na ayk\u0131r\u0131d\u0131r.\u00a0\u00a0<\/strong><\/p>\n Ceza ve G\u00fcvenlik Tedbirlerinin \u0130nfaz\u0131 Hakk\u0131nda Kanun\u2019un 3. Maddesinde cezalar\u0131n infaz\u0131n\u0131n amac\u0131 \u201cCeza ve g\u00fcvenlik tedbirlerinin infaz\u0131 ile ula\u015f\u0131lmak istenilen temel ama\u00e7, \u00f6ncelikle genel ve \u00f6zel \u00f6nlemeyi sa\u011flamak, bu maksatla h\u00fck\u00fcml\u00fcn\u00fcn yeniden su\u00e7 i\u015flemesini engelleyici etkenleri g\u00fc\u00e7lendirmek, toplumu su\u00e7a kar\u015f\u0131 korumak, h\u00fck\u00fcml\u00fcn\u00fcn; yeniden sosyalle\u015fmesini te\u015fvik etmek, \u00fcretken ve kanunlara, nizamlara ve toplumsal kurallara sayg\u0131l\u0131, sorumluluk ta\u015f\u0131yan bir ya\u015fam bi\u00e7imine uyumunu kolayla\u015ft\u0131rmakt\u0131r.\u201c \u015feklinde tan\u0131mlanm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n \u0130leri derecede ya\u015fl\u0131 ve a\u011f\u0131r hastalar\u0131n cezaevinde tutulmalar\u0131 bu d\u00fczenlemeye ayk\u0131r\u0131d\u0131r. Kendisine bakmaktan aciz olan bu insanlar\u0131n ba\u015fkalar\u0131 i\u00e7in \u201esu\u00e7\u201c tehdidi olmas\u0131 b\u00fct\u00fcn mant\u0131k kurallar\u0131na ayk\u0131r\u0131d\u0131r. Yine bu insanlar hakk\u0131ndaki cezan\u0131n ertelenmesi yerine derhal uygulanmas\u0131 ile \u0131slahlar\u0131n\u0131n\/rehabilite edilmelerinin hedeflendi\u011fi \u201evarsay\u0131m\u0131n\u0131n\u201c kabul\u00fc de s\u00f6z konusu olamaz.<\/p>\n Bu yasal d\u00fczenleme ve tespitler \u0131\u015f\u0131\u011f\u0131nda Yusuf Bekmezci\u2019nin \u015fahsi durumu ele al\u0131nacak olursa, 87 ya\u015f\u0131nda ve bir\u00e7ok hastal\u0131ktan muzdariptir. Kendisi hala yo\u011fun bak\u0131mdad\u0131r. Bu \u015fartlarda, cezan\u0131n \u0131srarla infaz\u0131na devam edilmesi infaz\u0131n amac\u0131na uygun de\u011fildir.<\/p>\n A\u011f\u0131r hasta ve ileri derecede ya\u015fl\u0131 olanlar\u0131 cezalar\u0131n\u0131n infaz\u0131 ertelenmelidir.<\/strong><\/p>\n Ceza ve G\u00fcvenlik Tedbirlerinin \u0130nfaz\u0131 Hakk\u0131nda Kanun\u2019un 16. Maddesinde hastal\u0131k, ya\u015fl\u0131l\u0131k ve do\u011fum nedeniyle cezalar\u0131n ertelenmesi yasal zorunluluk olarak d\u00fczenlenmi\u015ftir.<\/p>\n Maddenin 2. F\u0131kras\u0131na g\u00f6re \u201edi\u011fer hastal\u0131klarda cezan\u0131n infaz\u0131na, resm\u00ee sa\u011fl\u0131k kurulu\u015flar\u0131n\u0131n mahk\u00fbmlara ayr\u0131lan b\u00f6l\u00fcmlerinde devam olunur. Ancak bu durumda bile hapis cezas\u0131n\u0131n infaz\u0131, mahk\u00fbmun hayat\u0131 i\u00e7in kesin bir tehlike te\u015fkil ediyorsa mahk\u00fbmun cezas\u0131n\u0131n infaz\u0131 iyile\u015finceye kadar geri b\u0131rak\u0131l\u0131r.\u201c<\/p>\n 3. f\u0131kras\u0131na g\u00f6re \u201eYukar\u0131daki f\u0131kralarda belirtilen geri b\u0131rakma karar\u0131, Adl\u00ee T\u0131p Kurumunca d\u00fczenlenen ya da Adalet Bakanl\u0131\u011f\u0131nca belirlenen tam te\u015fekk\u00fcll\u00fc hastanelerin sa\u011fl\u0131k kurullar\u0131nca d\u00fczenlenip Adl\u00ee T\u0131p Kurumunca onaylanan rapor \u00fczerine, infaz\u0131n yap\u0131ld\u0131\u011f\u0131 yer Cumhuriyet Ba\u015fsavc\u0131l\u0131\u011f\u0131nca verilir. Geri b\u0131rakma karar\u0131, mahk\u00fbmun t\u00e2bi olaca\u011f\u0131 y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fckler belirtilmek suretiyle kendisine ve yasal temsilcisine tebli\u011f edilir. Mahk\u00fbmun geri b\u0131rakma s\u00fcresi i\u00e7inde bulunaca\u011f\u0131 yer, kendisi veya yasal temsilcisi taraf\u0131ndan ilgili Cumhuriyet Ba\u015fsavc\u0131l\u0131\u011f\u0131na bildirilir. Mahk\u00fbmun sa\u011fl\u0131k durumu, geri b\u0131rakma karar\u0131n\u0131 veren Cumhuriyet Ba\u015fsavc\u0131l\u0131\u011f\u0131nca veya onun istemi \u00fczerine, bulundu\u011fu veya tedavisinin yap\u0131ld\u0131\u011f\u0131 yer Cumhuriyet Ba\u015fsavc\u0131l\u0131\u011f\u0131nca, sa\u011fl\u0131k raporunda belirtilen s\u00fcrelere, bir s\u00fcre bulunmad\u0131\u011f\u0131 takdirde birer y\u0131ll\u0131k d\u00f6nemlere g\u00f6re bu f\u0131krada yaz\u0131l\u0131 usule uygun olarak incelettirilir. \u0130nceleme sonu\u00e7lar\u0131na g\u00f6re geri b\u0131rakma karar\u0131n\u0131 veren Cumhuriyet Ba\u015fsavc\u0131l\u0131\u011f\u0131nca, geri b\u0131rakman\u0131n devam edip etmeyece\u011fine karar verilir. Geri b\u0131rakma karar\u0131n\u0131 veren Cumhuriyet Ba\u015fsavc\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131n istemi \u00fczerine, mahk\u00fbmun izlenmesine y\u00f6nelik tedbirler, bildirimin yap\u0131ld\u0131\u011f\u0131 yerde bulunan kolluk makam ve memurlar\u0131nca yerine getirilir. Bu f\u0131krada yaz\u0131l\u0131 y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fcklere ayk\u0131r\u0131 hareket edilmesi h\u00e2linde geri b\u0131rakma karar\u0131, karar\u0131 veren Cumhuriyet Ba\u015fsavc\u0131l\u0131\u011f\u0131nca kald\u0131r\u0131l\u0131r. Bu karara kar\u015f\u0131 infaz h\u00e2kimli\u011fine ba\u015fvurulabilir.<\/p>\n 6. f\u0131kras\u0131na g\u00f6re \u201eMaruz kald\u0131\u011f\u0131 a\u011f\u0131r bir hastal\u0131k veya engellilik nedeniyle ceza infaz kurumu ko\u015fullar\u0131nda hayat\u0131n\u0131 yaln\u0131z idame ettiremeyen ve toplum g\u00fcvenli\u011fi bak\u0131m\u0131ndan a\u011f\u0131r ve somut tehlike olu\u015fturmayaca\u011f\u0131 de\u011ferlendirilen mahk\u00fbmun cezas\u0131n\u0131n infaz\u0131 \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc f\u0131krada belirlenen usule g\u00f6re iyile\u015finceye kadar geri b\u0131rak\u0131labilir.\u201c<\/p>\n denilmektedir.<\/p>\n Bu d\u00fczenlemeleri T\u00fcrkiye\u2019nin cezaevi ger\u00e7e\u011fini g\u00f6zler \u00f6n\u00fcne sererek ele almak gerekir.<\/p>\n T\u00fcrkiye\u2019de cezaevlerinde a\u015f\u0131r\u0131 bir doluluk s\u00f6z konusudur. Bu y\u00fczden hasta ve ya\u015fl\u0131 mahpuslar\u0131n cezaevi ortam\u0131nda ya\u015famlar\u0131n\u0131 s\u00fcrd\u00fcrmeleri imkans\u0131zd\u0131r. Bu \u015fekilde tutulmalar\u0131n\u0131n hi\u00e7bir hukuki dayana\u011f\u0131 ve gerek\u00e7esi yoktur. Somutla\u015ft\u0131rmak gerekirse 479 ki\u015fi i\u00e7in tasarlanm\u0131\u015f olan L tipi cezaevlerinde bug\u00fcn 2000 mahpus tutulmaktad\u0131r. Yine 7 ki\u015fi i\u00e7in tasarlanm\u0131\u015f toplam 208.93 m2 b\u00fcy\u00fckl\u00fc\u011f\u00fcndeki L tipi cezaevinin bir ko\u011fu\u015funda bug\u00fcn 45-50 ki\u015fi mahpus bar\u0131nd\u0131r\u0131lmaktad\u0131r. Daha da somutla\u015ft\u0131rmak gerekirse bu 208,93 m2 lik bir alanda 50 ki\u015finin 24 saat ya\u015fad\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve bu ortamda a\u011f\u0131r hasta ve ya\u015fl\u0131 oldu\u011funuzu d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcn, bunu d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcrken 100m2\u2019lik bir evde 2 \u00e7ocuklu bir ailenin bile g\u00fc\u00e7l\u00fckle ya\u015fayabildi\u011fini hesaba kat\u0131n. Savc\u0131l\u0131klar\u0131n ve Adli T\u0131p Kurumunun ba\u015fka hi\u00e7bir ara\u015ft\u0131rmaya ihtiya\u00e7 duymadan, sadece cezaevlerinin durumunu ele alarak hasta ve ya\u015fl\u0131 mahpuslar\u0131n cezalar\u0131n\u0131n ertelenmesine karar vermeleri gereklidir. (T\u00fcrkiye cezaevlerinin durumu Solidarity with Other taraf\u0131ndan yay\u0131nlanan <\/a>\u201eT\u00fcrkiye Cezaevleri Raporu\u201cnda ayr\u0131nt\u0131s\u0131 ile ele al\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r).<\/p>\n Yusuf Bekmezci a\u00e7\u0131s\u0131ndan durumu ele almak gerekirse; Bekmezci 87 ya\u015f\u0131nda ve yukar\u0131da da izah edildi\u011fi \u00fczere bir\u00e7ok hastal\u0131\u011f\u0131 olan biridir. F tipi cezaevinde tutulmaktad\u0131r. F Tipi cezaevleri h\u00fccre tipi olup, ya\u015fam alanlar\u0131n\u0131n daha k\u0131s\u0131tl\u0131d\u0131r. Bu cezaevlerinde yo\u011fun tecrit uygulamalar\u0131 s\u00f6z konusudur. Havaland\u0131rma ve sosyal olanaklar di\u011fer cezaevlerine g\u00f6re \u00e7ok daha s\u0131n\u0131rl\u0131 tutulmu\u015ftur. Bu y\u00fczden mahpuslar \u00fczerindeki y\u0131k\u0131c\u0131 etkisi di\u011fer cezaevlerinden \u00e7ok daha y\u00fcksektir. Bu g\u00fcne kadar F Tipi Cezaevlerinin olumsuz y\u00f6nlerini ortaya koyan y\u00fczlerce bilimsel ara\u015ft\u0131rma, makale, k\u00f6\u015fe yaz\u0131s\u0131 yaz\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Yusuf Bekmezci\u2019nin ya\u015f\u0131 ve sa\u011fl\u0131k durumu dikkate al\u0131nd\u0131\u011f\u0131nda cezaevinde tutulmas\u0131 uygun de\u011fildir.<\/p>\n Yusuf Bezmezci, haftalard\u0131r yo\u011fun bak\u0131mdad\u0131r. Basit bir ameliyat i\u00e7in uyutulmu\u015f ve bir daha uyand\u0131r\u0131lmam\u0131\u015ft\u0131r. Durum cezan\u0131n infaz\u0131ndan \u00e7ok daha \u00f6teye ge\u00e7mi\u015f ve ya\u015fam hakk\u0131 ihlali boyutuna ula\u015fm\u0131\u015ft\u0131r. Ya\u015fam hakk\u0131, haklar\u0131n derecelendirilmesinde \u015f\u00fcphesiz en \u00fcst seviyededir. Cezalar\u0131n infaz\u0131 veya herhangi bir gerek\u00e7e ile ya\u015fam hakk\u0131n\u0131n risk alt\u0131na sorulmas\u0131 s\u00f6z konusu bile edilemez. Bu y\u00fczden cezan\u0131n ertelenmesi gibi bir olanak varken bunun kulland\u0131r\u0131lmamas\u0131 hukuki ve cezai a\u00e7\u0131dan sorumluluk do\u011furacakt\u0131r.<\/p>\n Cezaevinde refakat\u00e7i izni verilmemesi sorunu<\/strong><\/p>\n Ceza ve G\u00fcvenlik Tedbirlerinin \u0130nfaz\u0131 Hakk\u0131nda Kanun\u2019un 2. Maddesinde infaz\u0131n temel ilkeleri \u201c (1)Ceza ve g\u00fcvenlik tedbirlerinin infaz\u0131na ili\u015fkin kurallar h\u00fck\u00fcml\u00fclerin \u0131rk, dil, din, mezhep, milliyet, renk, cinsiyet, do\u011fum, felsef\u00ee inan\u00e7, mill\u00ee veya sosyal k\u00f6ken ve siyas\u00ee veya di\u011fer fikir yahut d\u00fc\u015f\u00fcnceleri ile ekonomik g\u00fc\u00e7leri ve di\u011fer toplumsal konumlar\u0131 y\u00f6n\u00fcnden ay\u0131r\u0131m yap\u0131lmaks\u0131z\u0131n ve hi\u00e7bir kimseye ayr\u0131cal\u0131k tan\u0131nmaks\u0131z\u0131n uygulan\u0131r. (2) Ceza ve g\u00fcvenlik tedbirlerinin infaz\u0131nda zalimane, insanl\u0131k d\u0131\u015f\u0131, a\u015fa\u011f\u0131lay\u0131c\u0131 ve onur k\u0131r\u0131c\u0131 davran\u0131\u015flarda bulunulamaz.\u201c \u015feklinde say\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n Bu yasal d\u00fczenlemeye g\u00f6re Yusuf Bekmezci\u2019nin ailesinin refakat\u00e7i olarak haz\u0131r bulunmalar\u0131na izin verilmemesi hem ayr\u0131mc\u0131l\u0131k hem de hasta haklar\u0131n\u0131n a\u00e7\u0131k\u00e7a ihlalidir.<\/p>\n Bir yak\u0131n\u0131n\u0131n refakat\u00e7i olarak hasta mahpusun yan\u0131nda refakat\u00e7i olarak bulunmas\u0131 T\u00fcrkiye\u2019de ge\u00e7mi\u015ften buyana s\u00fcregelen bir uygulamad\u0131r.\u00a0 Savc\u0131l\u0131k veya ba\u015fsavc\u0131l\u0131k izni ile bu rahatl\u0131kla yap\u0131lmaktad\u0131r. Hastane y\u00f6netimleri adli veya siyasi ayr\u0131m\u0131 yap\u0131lmaks\u0131z\u0131n bak\u0131ma muhta\u00e7 veya yo\u011fun bak\u0131m hastalar\u0131na bir k\u0131s\u0131m kayg\u0131larla refakat\u00e7i olarak hasta bak\u0131c\u0131, hem\u015fire tahsis etmek istememektedirler. Bu y\u00fczden bu hastalar\u0131n bak\u0131m\u0131 ya hi\u00e7 veya gere\u011fi gibi yap\u0131lmamaktad\u0131r. Bu y\u00fczden hastanede ameliyat veya yatakl\u0131 tedavi g\u00f6ren mahpuslar i\u00e7in bir yak\u0131n\u0131n\u0131n refakat\u00e7i olarak yan\u0131nda bulunmas\u0131 bir zorunluluktur. Ergenekon s\u00fcrecinde Bay Bekmezci ile ayn\u0131 su\u00e7la su\u00e7lanan insanlar\u0131n yak\u0131nlar\u0131n\u0131n aylarca kendilerine refakat etti\u011fini bilmeyen yoktur. Bay Bekmezci\u2019nin ailesine bu hakk\u0131n verilmemesi a\u00e7\u0131k\u00e7a ayr\u0131mc\u0131 bir uygulamad\u0131r ve 5275 say\u0131l\u0131 yasan\u0131n 2. Maddesinde d\u00fczenlenen infaz\u0131n temel ilkelerine a\u00e7\u0131k\u00e7a ayk\u0131r\u0131d\u0131r.<\/p>\n